Πέμπτη 29 Απριλίου 2010

Γι' αυτό αγαπώ τόσο πολύ τον ύπνο!

    Ο ύπνος βοηθά στη μνήμη (και τη μάθηση!)

Αν θέλετε να μάθετε και να θυμάστε καλύτερα, πάρτε έναν υπνάκο (με όνειρα!), σύμφωνα με νέα έρευνα.

Ένας υπνάκος μετά την μάθηση κάποιου νέου πράγματος βοηθά τον εγκέφαλο να θυμάται καλύτερα, εφόσον ο ύπνος συνοδεύεται με όνειρα, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που διαπίστωσε ότι όσοι ονειρεύονται, ιδίως αναφορικά με τις νέες γνώσεις τους, τα καταφέρνουν καλύτερα όταν ξυπνήσουν, σε σχέση με όσους δεν κοιμούνται ή δεν ονειρεύονται.
Η έρευνα, υπό τον δρα Ρόμπερτ Στίκγκολντ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό βιολογίας «Cell Biology», σύμφωνα με το BBC και το «Science». Η μελέτη επιβεβαιώνει προηγούμενες έρευνες νευροεπιστημόνων που έχουν δείξει ότι ο εγκέφαλος δεν «κοιμάται» την ώρα του ύπνου και ότι ο ύπνος βοηθά τον εγκέφαλο να απορροφήσει νέες πληροφορίες. Η νέα έρευνα όμως, παράλληλα, παρέχει μερικές από τις πρώτες πειραματικές ενδείξεις ότι ειδικότερα τα όνειρα βελτιώνουν την μαθησιακή διαδικασία και την μνήμη.
Στο πλαίσιο του πειράματος, οι εθελοντές (φοιτητές του Χάρβαρντ) κλήθηκαν επί 45 λεπτά να μελετήσουν τη διάταξη ενός τρισδιάστατου λαβύρινθου σε υπολογιστή και να παίξουν με αυτόν, έτσι ώστε, αρκετές ώρες αργότερα, να μπορούν να βρουν το δρόμο της εξόδου μέσα στον εικονικό χώρο. Όσοι (οι μισοί) είχαν προηγουμένως πάρει έναν υπνάκο, ήσαν εκείνοι που στη συνέχεια βγήκαν πιο γρήγορα από το λαβύρινθο. Όμως εκείνοι που όχι μόνο είχαν κοιμηθεί, αλλά επιπλέον θυμούνταν ότι είχαν ονειρευτεί το λαβύρινθο, ήσαν αργότερα δέκα φορές πιο γρήγοροι, κατά μέσο όρο, σε σχέση με όσους είχαν κοιμηθεί (και πολύ περισσότερο σε σχέση με όσους δεν είχαν καθόλου κοιμηθεί) στο να βρουν την έξοδο από τον λαβύρινθο, όταν πια ξύπνησαν.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα όνειρα αποτελούν σημάδι ότι τα υποσυνείδητα μέρη του εγκεφάλου εργάζονται σκληρά στη διάρκεια του ύπνου, επεξεργαζόμενα τις πληροφορίες για να εκτελεστεί η «δουλειά» που πρέπει να γίνει. Όπως είπε ο δρ Στίκγκολντ, ο εγκέφαλος δουλεύει σε πολλά επίπεδα για να λύσει ένα πρόβλημα. Έτσι, το μη συνειδητό τμήμα του επεξεργάζεται τα πράγματα εκείνα που θεωρεί πιο σημαντικά.
Η ιδέα ότι τα όνειρα σχετίζονται με την επεξεργασία των αναμνήσεων στη διάρκεια του ύπνου, ανάγεται στον Φρόιντ και η νέα έρευνα παρέχει σαφείς ενδείξεις ότι κάτι τέτοιο όντως συμβαίνει.
Η έρευνα μπορεί να έχει και πρακτικά αποτελέσματα, καθώς, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορεί να βοηθήσει, ώστε να βρεθούν τρόποι βελτίωσης της μάθησης και της μνήμης. Για παράδειγμα, όπως είπαν, οι μαθητές και φοιτητές θα ωφελούνταν περισσότερο αν μελετούσαν εντατικά λίγο πριν κοιμηθούν ή αν έπαιρναν έναν σύντομο μεσημεριανό υπνάκο μετά το πρωινό διάβασμα.
Πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή, 23-4-2010

Κυριακή 18 Απριλίου 2010

Φτωχαίνει η σκέψη;



Aποτυπώματα-Tα αγγλικά της επιβίωσης
Tης Mαριαννας Tζιαντζη
Πληθαίνουν τα δημοσιεύματα για τα globish, τα παγκόσμια αγγλικά (global English), μια «ντεκαφεϊνέ», όπως τη χαρακτήρισαν, εκδοχή της αγγλικής γλώσσας. Η πατρότητα του όρου ανήκει σε έναν Γάλλο τεχνοκράτη, τον Ζαν-Πολ Νεριέρ, που έκανε την ιδιοφυή, μες στην αυτονόητη απλότητά της, παρατήρηση ότι οι άνθρωποι από διαφορετικές χώρες, οι οποίοι δεν έχουν μητρική γλώσσα την αγγλική, συνεννοούνται μεταξύ τους πολύ καλύτερα από ό, τι με έναν γέννημα-θρέμμα Βρετανό ή Αμερικανό. Πριν από πέντε χρόνια, ο Νεριέρ επεξεργάστηκε τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες αυτών των απλοποιημένων «υπερεθνικών αγγλικών» και συνέταξε ένα λεξικό 1.500 αγγλικών λέξεων που αρκούν για εξασφαλίσουν την επικοινωνία ανάμεσα σε όλους τους μη αγγλόφωνους κατοίκους του πλανήτη μας και οι οποίοι υπολογίζονται στο 74% του παγκόσμιου πληθυσμού. Εξι μήνες αρκούν για την εκμάθηση της μεθόδου Νεριέρ: με τα δύο βιβλία τα οποία έχει γράψει ο ίδιος, με dvd ή μέσω Ιντερνετ ή κινητού.
Στα globish δεν συναντάμε σύνθετη σύνταξη, με κύριες και δευτερεύουσες προτάσεις, ιδιωματισμούς, λογοπαίγνια. Εδώ δεν χωρούν πολλαπλές αποχρώσεις, μεταφορές, υπαινιγμοί και αμφισημίες. Το άσπρο είναι άσπρο και το μαύρο μαύρο. Δεν πρόκειται για τη «νέα εσπεράντο», αλλά για τα αγγλικά της παγκοσμιοποιημένης αγοράς, ένα εργαλείο για να κάνουμε μπίζνες στα Βαλκάνια και να συνεννοούμαστε με τον Πολωνό υδραυλικό ή τη Γεωργιανή γηροκόμο.
Τα globish υπήρχαν και προτού τα εντοπίσει ο κ. Νεριέρ, μόνο που τα έλεγαν «αγγλικά του αεροδρομίου», τα οποία στην Ελλάδα οι περισσότεροι έχουμε μάθει μέσω της τηλεόρασης, της διαφήμισης, της κατανάλωσης («πιάσε μια σος, Καλλιόπη»).
Ομως και πολλές δεκαετίες πριν από τον κ. Νεριέρ –και με εντελώς διαφορετική πρόθεση–, ο Πρίμο Λέβι είχε περιγράψει τα γερμανικά του στρατοπέδου, τα κουτσογερμανικά χάρη στα οποία, καθώς και στις γνώσεις του στη Χημεία, επέζησε στο Αουσβιτς. Τηρουμένων των αναλογιών, τα globish είναι τα αγγλικά της επιβίωσης, όχι πια σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά στην παγκόσμια αγορά της εργασίας και της ψυχαγωγίας.
Τι συμβαίνει όμως όταν η επίσημη γλώσσα μιας χώρας, ακόμα και αν αυτή είναι η αγγλική, αποκτά τα χαρακτηριστικά των globish; Πριν από μια δεκαετία, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Πρίνστον μελέτησαν τα κείμενα από τις προεκλογικές ομιλίες των υποψήφιων προέδρων τεσσάρων εκλογικών αναμετρήσεων στις ΗΠΑ –του 2000, του 1992, του 1960, καθώς και του 1858– ως προς το λεξιλόγιο, τη σύνταξη, τη χρήση ιστορικών αναφορών και άλλα στοιχεία. Το συμπέρασμα ήταν ότι η σύγχρονη πολιτική ρητορική είναι σχεδιασμένη ώστε να γίνεται κατανοητή από δεκάχρονα παιδιά, ενώ οι ομιλίες του Λίνκολν και του Ντάγκλας (1858) αντιστοιχούσαν στο επίπεδο κατανόησης ενός μαθητή της δευτέρας ή της τρίτης λυκείου
Οι αγγλικοί στίχοι των ελληνικών τραγουδιών που κατά καιρούς στέλνουμε στη Eurovision αποτελούν το θρίαμβο των globish. Ομως και συχνά οι ομιλίες των πολιτικών μας παραπέμπουν στα ελληνικά του νηπιαγωγείου, μοιάζουν με συρραφή από διαφημιστικά συνθήματα, που είτε μας τρομοκρατούν είτε μας προσφέρουν ρόδινες αυταπάτες. Κι εμείς πολλές φορές επιβραβεύουμε το στυλ, την ειλικρίνεια ενός πολιτικού, το πώς εκείνος «γράφει στο γυαλί», συγχέοντας το πώς νιώθουμε με το πώς σκεφτόμαστε. Κρίνουμε την τηλεοπτική του παρουσία και όχι την ουσία.
Η ίδια η γλώσσα δεν φτωχαίνει, λένε οι ειδικοί. Φτωχαίνει όμως η σκέψη ή το δημόσια προσφερόμενο υλικό για σκέψη, ενώ ταυτόχρονα διαμορφώνεται μια κοινωνία δύο ταχυτήτων, όχι μόνον ως προς τον υλικό αλλά και ως προς τον πνευματικό πλούτο.

Τετάρτη 14 Απριλίου 2010

Χορός και Pink Floyd

Xορεύοντας με τους Pink Floyd
Το Μπαλέτο της Σκάλας του Μιλάνου παρουσιάζει τη διάσημη χορογραφία του Ρολάν Πετί στο Μέγαρο

Της Σαντρας Bουλγαρη

ΧΟΡΟΣ. Τα κεντρικά φώτα της πλατείας θα σβήσουν, η αυλαία θα ανοίξει αργά μαζί με τους προβολείς. Κλασικές πλέον συνθέσεις των Pink Floyd (τα καλύτερά τους, σκεφτείτε «The Wall», «Dark side of the Moon», «Obscured by clouds»...) θα πλημμυρίσουν την Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη (για περίπου ενενήντα λεπτά!), ενώ στη σκηνή μερικοί από τους καλύτερους χορευτές του κόσμου θα «μεταγράφουν» την ενέργεια της μουσικής με το σώμα τους. Εντυπωσιακό. «Μπαμπά, πρέπει να κάνεις ένα μπαλέτο με αυτή τη μουσική. Δεν υπάρχει καλύτερη», είχε πει όταν ήταν δέκα χρόνων η κόρη του διάσημου Γάλλου χορογράφου Roland Petit. Ετσι γεννήθηκε (το 1972 στη Μασσαλία) ένα μπαλέτο που έγινε επιτυχία και που θα δούμε εμείς για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε λίγες μέρες. Το ακριβοθώρητο Μπαλέτο της Σκάλας του Μιλάνου έρχεται στην Αθήνα με το «Pink Floyd Ballet» του Πετί, το οποίο θα παρουσιαστεί στις 12, 13, 14 και 15 Απριλίου στο Μέγαρο Μουσικής.

Ο διευθυντής

Πέρα από το ιστορικό ενδιαφέρον να δούμε ένα έργο-ροκ μπαλέτο όπως έχει χαρακτηριστεί από κάποιους, που στην εποχή του είχε κάνει αίσθηση (η πρεμιέρα δόθηκε στο Palais des Sports της Μασσαλίας με τους ίδιους τους Pink Floyd να παίζουν ζωντανά), υπάρχουν και άλλα που αξίζει να δούμε και να παρατηρήσουμε. Πώς χορεύουν σήμερα οι καλλιτέχνες του Μπαλέτου της Σκάλας του Μιλάνου, μιας από τις παλαιότερες χορευτικές ομάδες του κόσμου, η οποία τα τελευταία δύο χρόνια και ύστερα από κάποια περίοδο παρακμής πορεύεται ανοδικά υπό την καθοδήγηση του Ρώσου Makhar Vaziev.

«Εχω επισκεφτεί την Αθήνα πολλές φορές στο παρελθόν όταν ήμουν καλλιτεχνικός διευθυντής των Μπαλέτων Κίροφ, όμως τώρα έχω την αίσθηση ότι είναι η πρώτη μου φορά...», ανέφερε χθες σε συνέντευξη Τύπου ο ίδιος ο Βαζίεφ. Ακούγεται πως έχει επιβάλει στρατιωτική πειθαρχία στους χορευτές του οι οποίοι, αν και αρχικά αντέδρασαν, δηλώνουν πλέον ικανοποιημένοι και εμφανίζονται επί σκηνής σαφώς βελτιωμένοι. Εκείνος από την πλευρά του προτιμά να μιλάει για τη χορογραφία «Pink Floyd Ballet» που ξεκινάει τον Απρίλιο περιοδεία στην Ευρώπη. «Πάντοτε, όταν παρακολουθούσα μια παράσταση, αναρωτιόμουν: θα ήθελα να τη δω δεύτερη φορά; Στη Σκάλα του Μιλάνου έχουμε παρουσιάσει αυτό το μπαλέτο πολλές φορές, όμως πάντα σκέφτομαι ότι θέλω να τo ξαναδώ», είπε χαρακτηριστικά.

Δεκατρία κομμάτια των Pink Floyd ακούγονται στο έργο. Με έμπνευση τη μουσική, ο Ρολάν Πετί δημιούργησε τρυφερές αλλά κι εκρηκτικές σκηνές με μοναδικό σκηνικό τούς φωτισμούς του Ζαν-Μισέλ Ντεζιρέ. Ο ίδιος ο χορογράφος, 86 ετών φέτος, ταξίδεψε στο Μιλάνο για να αποφασίσει τη διανομή των καλλιτεχνών που θα χόρευαν καθώς και όλες τις λεπτομέρειες της παρουσίασης του έργου του. Οπως δήλωσε ο Βαζίεφ: «Δεν έχει αλλάξει τίποτα από την αρχική παράσταση, δεν θα είχε νόημα. Ετσι κι αλλιώς δεν θα μας το επέτρεπε ο Πετί...».

Δευτέρα 12 Απριλίου 2010

Beach House


Ένα γκρουπάκι από τη Βαλτιμόρη που ανακάλυψα πρόσφατα. Ωραία ατμοσφαιρική μουσική με πολύ ταξιδιάρικη διάθεση. Αξίζει να τους προσέξει κανείς.