Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2013

Το υπαρκτό σχολείο πνέει τα λοίσθια

Του ΚΩΣΤΑ ΑΓΓΕΛΑΚΟΥ επίκουρου καθηγητή Παιδαγωγικών στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, διευθυντή του περιοδικού «Νέα Παιδεία»
Μέχρι σήμερα κυβερνήσεις και υπουργοί Παιδείας με τη συνδρομή μιας περιφερόμενης κουστωδίας «εξαρτημένων επιστημόνων» προσπαθούσαν να ωραιοποιήσουν την πραγματικότητα της ελληνικής εκπαίδευσης προβάλλοντας ως σημαντικές ασήμαντες αλλαγές ή ευτελείς «μεταρρυθμίσεις».
Παρακολουθούμε επί μία εικοσαετία και πλέον «απέλπιδες» προσπάθειες «αναβάθμισης» της εκπαίδευσης με επίκεντρο αποκλειστικά την αλλαγή του εξεταστικού συστήματος και μόνο ή την αναγόρευση επιμέρους προσεγγίσεων (όπως η διαθεματικότητα) σε πανάκεια για τη θεραπεία των εκπαιδευτικών μας δεινών.
Και ήλθε η επώδυνη οικονομική πραγματικότητα των δανειακών συμβάσεων και των μνημονιακών υποχρεώσεων να απομακρύνει κάθε μεταρρυθμιστική «φιοριτούρα». Κάθε καλόπιστος πολίτης θα περίμενε την κινητοποίηση των πάντων για τη διαμόρφωση και την υλοποίηση ενός επιστημονικά συγκροτημένου σχεδίου βελτίωσης της εκπαίδευσης, ώστε να αποτελέσει βασικό μοχλό εξόδου από την κρίση. Αντί γι' αυτό παρακολουθούμε μια στοχευμένη προσπάθεια άμεσης κατεδάφισης και των τελευταίων στηριγμάτων του εκπαιδευτικού οργανισμού (ολοήμερο σχολείο, απολύσεις και κατάργηση σύγχρονων ειδικοτήτων στην τεχνική εκπαίδευση, κατάργηση συμβουλευτικού επιστημονικού οργάνου -του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου- υποβάθμιση διοικητικής και ερευνητικής λειτουργίας των ΑΕΙ και ΤΕΙ κ.λπ.). Οι ίδιοι πολιτικοί φορείς με τα ίδια πρόσωπα που προώθησαν και «αξιοποίησαν» τους παραπάνω θεσμούς, έρχονται τώρα ανενδοίαστα, χωρίς σχέδιο, χωρίς στοιχειώδη τεκμηρίωση, να επιβάλουν ισοπεδωτικές καταργήσεις και άδικες διαθεσιμότητες!
Κορυφαίο δείγμα αυτής της συνειδητής απαξίωσης του σχολείου, ο πρόσφατος νόμος για το «νέο» Λύκειο. Με προπέτασμα την «αγωνία» και τις συνεχείς συζητήσεις για την πτώση των βάσεων αλλά με ουσιαστικό στόχο τη δραματική μείωση των αποφοίτων του Λυκείου, άρα και την «επιβαλλόμενη» συρρίκνωση των ΑΕΙ και ΤΕΙ, διαμορφώνεται ένας νέος εξεταστικός λαβύρινθος για μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς. Κανείς δεν θα είχε αντίρρηση να συζητήσει σοβαρά αυτά τα ζητήματα, όμως η υποκρισία και οι σκοπιμότητες είναι διάχυτες στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Αναλυτικότερα δεν υπάρχει καμιά σοβαρή ανάλυση, πρόβλεψη, πρόταση, για το ουσιαστικό περιεχόμενο του σχολείου, ενάντια στις παρωχημένες γνώσεις που «μεταφέρει» στους σημερινούς νέους ούτε καν για τον τρόπο που το κάνει αυτό! Εντελώς ευεξήγητα στη σημερινή συγκυρία οι συντάκτες του νόμου φαίνονται βολεμένοι μ' ένα Λύκειο-σκιά του εαυτού του που στο γνωστικό πεδίο απαιτεί στείρα αναπαραγωγή της σχολικής ύλης, σε ιδεολογικό επίπεδο αδρανοποιεί αφού εξοβελίζει την τέχνη και τον πολιτισμό, ενώ σε οικονομικό επίπεδο κοστίζει λίγο στο κράτος αφού μεταφέρει το κόστος της εξεταστικής προετοιμασίας στις πλάτες της οικογένειας.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο «νέο» Λύκειο η συζήτηση περιορίζεται σκόπιμα στις ώρες των μαθημάτων προκαλώντας φόβο στους εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων για το επαγγελματικό μέλλον τους. Αντίθετα, τα αναλυτικά προγράμματα παραμένουν τα ίδια, τα σχολικά εγχειρίδια ίδια και μοναδικά(!), οι διδακτικές μέθοδοι απαράλλακτες, οι νέες τεχνολογίες περιττές!! Εισάγονται υποκριτικά μαθήματα (όπως η Πολιτική Παιδεία, που ούτε διδακτικό υλικό δεν έχει ετοιμαστεί) για την πολιτική διαπαιδαγώγηση των νέων, όταν το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα και τα καθεστωτικά ΜΜΕ επωάζουν το «αβγό του φιδιού» με ποικίλους τρόπους και προβάλλουν την αυταπάτη ότι με ένα πληκτικό μάθημα θα το συντρίψουν!
Μέχρι σήμερα ως ορθολογιστές επιστήμονες δεν πιστεύαμε, και σωστά, στις θεωρίες συνωμοσίας. Τώρα πια όμως είναι «ηλίου φαεινότερον» ότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αλλά κυρίως στις χώρες του Νότου υπάρχει μια ενορχηστρωμένη επίθεση στην εκπαίδευση και στο μορφωτικό της περιεχόμενο. Η απάντησή μας πρέπει να είναι πολιτική, βασισμένη στην πίστη μας και στο πάθος μας για ουσιαστική παιδεία που θα εδράζεται τόσο στις κλασικές αξίες του ελληνικού και ευρωπαϊκού πολιτισμού-διαφωτισμού όσο και στις νέες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις. Η πρό(σ)κληση απευθύνεται σε όλους τους πολίτες που επιθυμούν να δουν το μέλλον των ίδιων και των παιδιών τους συνυφασμένο με τις αρχές της αξιοπρέπειας και της ελεύθερης σκέψης, δηλαδή τις αρχές της ίδιας της δημοκρατίας. Κυρίως, όμως, απευθύνεται στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, οι οποίοι καλό είναι να έχουν ως οδηγό τις ρήσεις ενός κορυφαίου σύγχρονου παιδαγωγού, του Paulo Freire:
«Ηεκπαιδευτική πράξη είναι μια πολιτική πράξη καθώς δεν είναι ουδέτερη, απαιτεί, λοιπόν, από τους εκπαιδευτικούς να την εκλάβουν ως πολιτική πράξη». «Το έργο του εκπαιδευτικού δεν περιορίζεται μόνο στην παράδοση της διδακτέας ύλης αλλά είναι πιο βαθύ και ουσιαστικό. Ο δάσκαλος διδάσκει ζητήματα κοινωνικότητας, επιθυμιών, συναισθημάτων, αξιών κ.λπ., όλα αυτά τα οποία μας βοηθούν να διαβάσουμε την ύπαρξή μας σαν να ήταν κείμενο και κατ' επέκτασιν να διαβάσουμε και να κατανοήσουμε τον κόσμο. Δεν μπορεί να διδάσκουμε την εξεταστέα ύλη σαν να μην υπάρχει τίποτε άλλο στον κόσμο».

Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2013

Αφύπνιση!

Γενικός αναβρασμός επικρατεί όλες αυτές τις ημέρες στο χώρο της εκπαίδευσης και όχι μόνο εκεί. Δυστυχώς, η κατάσταση δεν είναι μόνο ανησυχητική, είναι και κάτι παραπάνω. Βιώνουμε σταδιακά, βασανιστικά και επώδυνα την κατάρρευση ενός στρεβλού συστήματος το οποίο όλοι γνωρίζαμε και του οποίου μέρη είμαστε όλοι.
Η άποψή μου είναι ότι αυτή η απεργία πέρα από το ότι αποτελεί μια αντικειμενική αντίδραση στις απολύσεις και στη διαθεσιμότητα που επίκεινται, είναι μια κραυγή απόγνωσης για το τι μέλλει γενέσθαι. Έχουμε αντιληφθεί πλέον ότι πολλά δε λειτουργούν σωστά στη δημόσια εκπαίδευση. Κατηγορούνται οι εκπαιδευτικοί ότι τόσον καιρό απολάμβαναν τις διακοπές τους και δεν έκαναν καμία ενέργεια για το δημόσιο σχολείο.
Η κοινή γνώμη δεν είναι με το μέρος των εκπαιδευτικών γιατί πρώτον, παρακολουθεί τηλεόραση και δεν έχει σαφές τοπίο για τι πραγματικά ισχύει στα σχολεία, δεν γνωρίζουν τι ακριβώς συντελείται καθημερινά και πόσο γραφειοκρατικά και άναρχα λαμβάνονται οι αποφάσεις για την παιδεία και δεύτερον, γιατί ένας αριθμός εκπαιδευτικών αρκείται στη λέξη βολεύομαι και όχι υπηρετώ, εργάζομαι και βελτιώνω την εργασία μου.
Τόσα χρόνια υπάρχει και το μαύρο αλλά και το άσπρο, δεν είναι όλα ισοπεδωμένα. Οι εκπαιδευτικοί σε μεγάλο βαθμό υπηρετούν την εκπαίδευση και επιβιώνουν μέσα στον παραλογισμό, γιατί οι ίδιοι έχουν όραμα και ελπίδα. Το έχω ξαναγράψει και το έχω τονίσει ότι το επάγγελμα αυτό έχει τις ιδιαιτερότητές του.
Τι μας απόμεινε να κάνουμε; Να χρησιμοποιούμε τις λέξεις και να τις εφαρμόζουμε. Δηλαδή όταν μιλάμε για αλληλεγγύη να την εφαρμόζουμε στην κυριολεξία, να επαναπροσδιορίσουμε τις αρχές μας και τα πιστεύω μας, καθώς η μέχρι τώρα τακτική αποδεικνύεται προβληματική και επιτέλους να γκρεμίσουμε αυτό το σαθρό σύστημα και το υποσύστημά του που εμείς οι ίδιοι γιγαντώνουμε και καλλιεργούμε τόσα χρόνια.
Η απεργία είναι σημαντική, αλλά δεν είναι αρκετή. Απαιτεί δράση, συνειδητοποίηση των κακώς κειμένων και ειλικρίνεια από όλους και προς όλους. Ο συνδικαλισμός οφείλει να πάψει να υπηρετεί μικροπολιτικά συμφέροντα και ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας οφείλει από την πλευρά του να ξυπνήσει και να πάψει να συντηρεί αυτή την αρρώστια. Κουραστήκαμε να λέμε ψέματα. Το θέατρο του παραλόγου ας το παρακολουθούμε μόνο σε θεατρικές σκηνές και όχι στην καθημερινότητά μας.
Φτάνει πια...

Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2013

Διαμαρτυρία της Εκπαιδευτικής Κοινότητας των Φιλολόγων του Νομού Λάρισας

Οι φιλόλογοι αγανακτούν με την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να αφαιρεί από αυτούς μαθήματα, όπως αυτό της Ιστορίας, τα οποία έχουν διδαχθεί στα ειδικά τμήματα των πανεπιστημιακών σχολών και να τα αναθέτει σε συναδέλφους τους εκπαιδευτικούς που δεν έχουν λάβει την ανάλογη εξειδίκευση.
                Καταγγέλλουν την απαξίωση των φιλολογικών σπουδών, την πρόθεση της εξουσίας να θέτει τους εκπαιδευτικούς τον έναν απέναντι στον άλλο, στην περίπτωσή τους, τους φιλολόγους απέναντι στους κοινωνιολόγους, θεολόγους και εκπαιδευτικούς ξένων γλωσσών.
                Παράλληλα, διαμαρτύρονται στο ΠΥΣΔΕ Λάρισας και ζητάνε να σταματήσει η διαδικασία λήψης αποφάσεων τοποθέτησης των καθηγητών στα σχολεία μέχρι να γίνει σαφές και να διευκρινιστεί από το Υπουργείο με ποια λογική συνέταξε το κείμενο της Υπουργικής απόφασης στο οποίο αναφέρει: «Η Β’ ανάθεση του μαθήματος της Ιστορίας γίνεται στους εκπαιδευτικούς των κλάδων ΠΕ10, ΠΕ13 (ΠΕ05, ΠΕ06, ΠΕ07 για το σχολικό έτος 2013-14) μόνο εφόσον οι εκπαιδευτικοί ΠΕΟ2 έχουν συμπληρώσει το ωράριό τους με μαθήματα πρώτης ανάθεσης στο σχολείο ή στα σχολεία που έχουν τοποθετηθεί».
                Ρωτάμε αν στους εν λόγω εκπαιδευτικούς ανήκουν και οι 51 εκπαιδευτικοί που βρίσκονται στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ Λάρισας. Υπόψη ότι οι εκπαιδευτικοί αυτοί είχαν οργανική θέση και την έχασαν χωρίς δική τους υπαιτιότητα. Πήραν μετάθεση στην Α’ ή στη Δ’ περιοχή Λάρισας και λίγο αργότερα οι περιοχές αυτές ενοποιήθηκαν σε μία. Συγκεκριμένα, κατά το σχολικό έτος 2012-2013 ήρθε «κατά λάθος» στην Α’ Λάρισας διπλάσιος αριθμός φιλολόγων από τα πραγματικά κενά.
                Με δεδομένα τα παραπάνω, λογικό είναι ότι προσβάλλεται τόσο η πράξη μετάθεσης όλων των παραπάνω εκπαιδευτικών, όσο και η άρση της προηγούμενης οργανικής τους. Υπενθυμίζουμε ότι το ΠΥΣΔΕ όφειλε να τοποθετήσει τους εκπαιδευτικούς που βρίσκονται στη διάθεση πριν  τον αγιασμό στα σχολεία.
                Διερωτόμαστε αν υπάρχει συμφέρον ή ενδεχόμενος δόλος που καθυστέρησε τόσο η τοποθέτησή τους στα σχολεία. Μήπως για να μη γίνουν οι αναθέσεις της Ιστορίας στους φιλολόγους και να λεηλατηθούν οι ώρες τους από άλλες ειδικότητες; Καταγγέλλουμε γι’ αυτούς τους λόγους την καθυστέρηση της τοποθέτησης και ζητάμε την τοποθέτηση των εκπαιδευτικών  που βρίσκονται στη διάθεση στα σχολεία όπου υπάρχει έστω και μία ώρα Α’ ανάθεσης φιλολογικών μαθημάτων, πριν την ανάθεσή τους σε άλλες ειδικότητες.
Ζητάμε, επίσης, να γίνει διαφανής η γενικότερη διαδικασία με την οποία ορίζονται οι υπεραριθμίες από τους διευθυντές των σχολείων. Απαιτούμε το ΠΥΣΔΕ να ελέγξει τα σχολεία, εφόσον παρατηρήθηκε το εξής φαινόμενο: Καθηγητές ξένων γλωσσών που είχαν κριθεί υπεράριθμοι τον Ιούνιο να μην είναι πλέον μετά την αλλαγή του ωρολογίου προγράμματος. Αφού, λοιπόν, βρέθηκαν χωρίς ωράριο, διασφάλισαν τις 12 ώρες για την κατοχύρωση της οργανικής τους θέσης, συμπληρώνοντας ωράριο με φιλολογικές ώρες.
Εν κατακλείδι, με λίγα λόγια στο Νομό Λάρισας τόσοι άνθρωποι βρίσκονται στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ, χωρίς να υποψιάζονται τις διαθέσεις τους, με τη διαθεσιμότητα να κρέμεται ως απειλή πάνω από τα κεφάλια τους, γνωρίζοντας ότι άλλα ΠΥΣΔΕ λαμβάνουν υπόψη τους τις Β’ αναθέσεις για τον υπολογισμό των κενών, αφού προηγουμένως έχουν τοποθετήσει τους φιλολόγους στα σχολεία. Κρίνεται σκόπιμο να ελεγχθεί η νομιμότητα της εν λόγω διαδικασίας.
Ποιος κερδίζει από όλα αυτά;
Εμείς πάντως χάσαμε. Τις οργανικές μας θέσεις από εφήμερες νομοθετικές ρυθμίσεις, το μισθό μας από έξοδα μετακίνησης και διαμονής, όταν γυρίζαμε την Ελλάδα για να μαζέψουμε μόρια προκειμένου να γυρίσουμε στον τόπο μας και το σημαντικότερο, την αξιοπρέπειά μας.
Ίσως, τελικά, οι χαμένοι να μην είμαστε μόνο εμείς. Είναι η δημόσια εκπαίδευση που βάλλεται από παντού, είναι και τα «πειραματόζωα» της εκπαιδευτικής πολιτικής, οι μαθητές μας, των οποίων τα δικαιώματα στη μόρφωση, στην πρόοδο και στο όνειρο ταχθήκαμε να υπηρετούμε και να περιφρουρούμε.