Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2015

Να τα πούμε;



Στην εκπνοή του χρόνου...πασπάλισε σήμερα και μύρισε χειμώνας! Είναι ωραία, σε κρατάει στο σπίτι και σε γυρνάει και λίγο στον εαυτό σου...Σκέφτομαι!
Απατηλή και παράξενη θα χαρακτήριζα τη χρονιά που πέρασε...όχι κακή, είναι σκληρή λέξη! Μια χρονιά με κυνηγητό υποχρεώσεων οικονομικών και ένα αχ και μια δυσκολία αλλά με πολλές στιγμές χαράς και ομορφιάς, με πολλές στιγμές φωτός και αλήθειας. Ναι, τώρα που το ξανασκέφτομαι τα είχε όλα...
Ας μη μένουμε μόνο σε ό,τι χάνουμε αλλά και σε ό,τι αποκτούμε. Και δεν αναφέρομαι μόνο σε υλικά αγαθά, άλλωστε η ίδια η πραγματικότητα έρχεται να μας θυμίσει ότι δεν είναι ποτέ αρκετά και δεν εξασφαλίζουν παρά μόνο στιγμές ικανοποίησης πρόσκαιρης και παροδικής. Ας αναλογιστούμε, λοιπόν, πόσες αγκαλιές κάναμε, πόσα χαμόγελα μοιράσαμε, πόσους ανθρώπους στενοχωρήσαμε και πόσους άλλους κάναμε χαρούμενους...πόσους φίλους έχουμε στην καρδιά μας και πόσους πληγώσαμε, πόσες φορές πονέσαμε με τα λόγια μας και τις πράξεις μας και πόσες φορές απογειώσαμε τους δικούς μας ανθρώπους...ας αναλογιστούμε πόσο έντιμοι σταθήκαμε στην εργασία μας, πόσες φορές ο εγωισμός μας παραγκώνισε τους συναδέλφους μας και πόσο προχωρήσαμε στην εργασία μας.
Καλώς ή κακώς έχουμε δύο όψεις και η ζωή μας και εμείς οι ίδιοι! Ας μην εθελοτυφλούμε ότι ζούμε την ιδανική ζωή που τα έχει όλα εύκολα και αυτόματα...εκεί, καλοί μου φίλοι και φίλες έγκειται η απάτη και θαρρώ ότι ακόμη το παλεύουμε και ως λαός και ως χώρα να αποδεχτούμε την αλήθεια. Δεν ξέρω αν είμαι αισιόδοξη στην παρούσα φάση αλλά θα γίνω, γιατί δεν έχω άλλη επιλογή...
Θα μας ευχηθώ καλή χρονιά με δημιουργία, με όρεξη για το νέο, με καλή καρδιά και καλή θέληση. Δεν είναι εύκολο να τα κατακτήσουμε όλα τα παραπάνω, αξίζει τον κόπο να παλέψουμε έντιμα και αληθινά.
Υγεία και χαρά!

Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2015

Πώς είναι να χάνεις τα πάντα στο Αιγαίο

του Θοδωρή Γεωργακόπουλου
Ο Γιουσούφ Χάμο πηγαινοερχόταν ανάμεσα στα τραπέζια φορώντας το κίτρινο γιλέκο του εθελοντή, μοιράζοντας τα πλαστικά πιάτα που ήταν γεμάτα με ρύζι και κάτι άλλο (ή μπριάμ, ή κοτόπουλο, ή αρακά, ή μπρόκολο, ανάλογα τι έβγαινε από την κουζίνα εκείνη την ώρα) και βοηθώντας στο καθάρισμα των τραπεζιών, όταν οι πρόσφυγες τελείωναν το φαγητό τους, και έπρεπε να έρθουν οι επόμενοι. Άλλοι εθελοντές έπλεναν ποτήρια και έβαζαν νερά, άλλοι μετέφεραν τους δίσκους από την κουζίνα (έξι πιάτα ο καθένας), άλλος ξεχώριζε τα λεπτά πλαστικά πιάτα και τα έδινε στο μάγειρα, κι ένας στεκόταν δίπλα στο μάγειρα και έπαιρνε το γεμάτο πιάτο και του έβαζε ένα πλαστικό κουτάλι και το τοποθετούσε στο δίσκο. Ο μάγειρας, που τον λένε Αντώνη και είναι από την Αίγυπτο, μου έδειξε το Γιουσούφ Χάμο και μου είπε, τον βλέπεις αυτόν, και τον κοίταξα -ένας μεσήλικος κύριος που μοιάζει λίγο με το Μπίμπι Νετανιάχου, αλλά με ένα υγρό βλέμμα απορίας και ευγένειας-, και είπα ναι, και ο Αντώνης μου είπε την ιστορία του, και μετά ήταν σαν κάποιος να έπιασε τα σωθικά μου και να τα ζούληξε μέχρι να γίνουν μια μπαλίτσα, η οποία πήγε και σφήνωσε στο λαιμό μου για μέρες.
Το εστιατόριο βρίσκεται μέσα στην πόλη της Κω, και μοιράζει δωρεάν δείπνο κάθε βράδυ στους πρόσφυγες που βρίσκονται στο νησί. Απέναντι υπάρχει κι ένα ξενοδοχείο που προσφέρει στέγαση σε οικογένειες προσφύγων. Τα γεύματα και τα δωμάτια πληρώνονται από φιλανθρωπικές οργανώσεις όπως η Mercy Corps, ή από εθελοντές που βρίσκονται στο νησί. Οι μεμονωμένοι εθελοντές, που έχουν έρθει από όλο τον κόσμο, είναι κυρίως άνθρωποι που έχουν συγκεντρώσει χρήματα από φίλους, συναδέλφους και γνωστούς με το GoFundMe, έχουν πάρει άδεια από τις δουλειές τους, και έχουν έρθει στην Κω για να δουλέψουν και να βοηθήσουν (αγοράζοντας προμήθειες και πληρώνοντας διαμονές, ας πούμε), μέχρι να τελειώσουν τα λεφτά.
Ο Γιουσούφ Χάμο, ωστόσο, δεν ήταν εθελοντής αυτής της κατηγορίας.
Την προηγούμενη Τρίτη, 17 Νοέμβρη, στις 2:30 το πρωί, η βάρκα με την οποία ο Γιουσούφ, η γυναίκα του, τα τρία του παιδιά και μερικοί ακόμη πρόσφυγες περνούσαν από τα παράλια της Τουρκίας στην Κω, άρχισε να μπάζει νερά. Βούλιαξε τελείως περίπου 100 μέτρα από την ακτή, και οι υπεράριθμοι επιβαίνοντες βρέθηκαν στη θάλασσα, εκτός από τρεις, που έμειναν εγκλωβισμένοι στην καμπίνα. Το λιμενικό, η Frontex και εθελοντές έσπευσαν στο σημείο, και το ασθενοφόρο μετέφερε άμεσα όσους έβγαιναν ζωντανοί στο νοσοκομείο. Ανάμεσα σ’ αυτούς ήταν και ο Γιουσούφ. Αλλά 11 άνθρωποι πνίγηκαν. Κι ανάμεσα στους πνιγμένους ήταν και η γυναίκα του και τα τρία του παιδιά. Η σωρός ενός από τα παιδιά, του 14χρονου Ανάς, δεν βρέθηκε ποτέ.
Οι περισσότεροι από εμάς δεν θα μπορούσαμε καν να διανοηθούμε πώς αντέχει ένας άνθρωπος ο οποίος σε μία στιγμή χάνει σχεδόν όλα τα πράγματα που δίνουν νόημα στη ζωή του. Μπορεί να υποθέσει κανείς ότι ο Γιουσούφ είχε ήδη χάσει όλα τα μικρότερης σημασίας πράγματα, εγκαταλείποντας μια χώρα που διαλύεται, που ισοπεδώνεται, μια μη-χώρα, και έτσι τώρα είναι ένας δραπέτης, ένας περιφερόμενος άπατρις και άστεγος φυγάς. Ένας πρόσφυγας. Αλλά μετά από όλα αυτά, έχασε στο Αιγαίο και τις αιτίες για τις οποίες πάλευε, τα τελευταία και τα σημαντικότερα πράγματα που του δίναν ταυτότητα, σκοπό και νόημα. Τι κάνει κάποιος σαν το Γιουσούφ Χάμο; Πώς συνεχίζει να υπάρχει;
Η προσφυγική κρίση είναι ένα τεράστιο, πολύπλοκο θέμα. Η μελέτη των σχέσεων και των συμπεριφορών που εμφανίζονται μέσα σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες είναι εξαιρετικά δύσκολο πράγμα, αλλά οδηγεί σε πολύτιμα και πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα για την ανθρώπινη φύση και τον τρόπο που αντιδρά και προσαρμόζεται σε ειδικές συνθήκες. Το να παρατηρείς, ας πούμε, το ότι οι εθελοντικές οργανώσεις στην Κω και αλλού σε πολλές περιπτώσεις δεν βλέπουν και με πολύ καλό μάτι η μία την άλλη. Ή να βλέπεις πρόσφυγες που στέλνουν τα παιδιά τους να κλέψουν τούρτες από το φορτηγάκι του κύριου Διονύση, καθώς αυτός μοιράζει φαγητά στους άλλους πρόσφυγες. Ή τη δικηγόρο που ζήτησε 3.700 ευρώ από τον Γιουσούφ Χάμο για να μηνύσει τον Τούρκο δουλέμπορο και (!) για να τον βοηθήσει να εντοπίσει τη σωρό του Αμάς. Ή να μαθαίνεις για τοπικά μαγαζιά, που για τους πρώτους μήνες της μεγάλης κρίσης έδιναν φαγητό και προμήθειες στην “Αλληλεγγύη Κως”, μια οργάνωση ντόπιων εθελοντών, δωρεάν. ‘Η να ακούς το δήμαρχο του νησιού να επιχειρηματολογεί για το γιατί δεν πρέπει να γίνει Hotspot στο νησί. Ή να ακούς την κυρία Κική, που κατεβαίνει κάθε βράδυ στις παραλίες μαζί με τον 21χρονο γιο της για να βοηθήσει κόσμο που βγαίνει από τις βάρκες, να λέει τις ιστορίες της.
Όλα αυτά είναι χρήσιμα και πολύτιμα και μας βοηθούν να καταλάβουμε λίγο καλύτερα τη φύση των ανθρώπινων όντων, να νιώσουμε ότι καταλαβαίνουμε την πολύπλοκη κατάστασή τους λίγο καλύτερα.
Αλλά μετά έχεις περιπτώσεις σα του Γιουσούφ Χάμο. Που τον βλέπεις, με τους ώμους σκυφτούς από το βάρος της απώλειας, να περιφέρεται ανάμεσα στα τραπέζια του εστιατορίου, σερβίροντας πιάτα σε ανθρώπους σαν κι αυτόν, που όμως έχουν χάσει πολύ, πολύ λιγότερα, με μια ευγένεια και μια αξιοπρέπεια που σε συνθλίβει, αν ξέρεις ποιος είναι και πού βρισκόταν τρεις ημέρες πριν (στην κηδεία της οικογένειάς του στο μουσουλμανικό νεκροταφείο της Κω) ή δέκα ημέρες πριν (στο παγωμένο νερό του Αιγαίου, μόνος, χάνοντας τα πάντα).
Και εκεί καταλαβαίνεις ότι δεν ξέρεις τίποτα απολύτως.
http://www.kathimerini.gr/840187/opinion/epikairothta/politikh/pws-einai-na-xaneis-ta-panta-sto-aigaio

Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2015

Συμμετοχή στο φεστιβάλ παρασταστικών Τεχνών και στο αντιρατσιστικό φεστιβάλ Λάρισας

Η ομάδα OFF ART θα συμμετάσχει στο Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών και στο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Λάρισας στις 24 και 26 Σεπτεμβρίου αντίστοιχα με την performance "Ύμνος εις την Ελευθερία".
Χώρος: Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών στις 8.30μμ, προαύλιο Μύλου
            Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Λάρισας στις 9.00μμ., στην Κεντρική Πλατεία
Όσοι πιστοί προσέλθετε!
https://www.facebook.com/events/1711119199122043/


Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015

Κουράστηκα!

Λόγια, λόγια, ατέλειωτα λόγια αλλά καμία ουσία αυτές τις ημέρες. Στενοχωριέμαι πολύ και ανησυχώ, αναρωτιέμαι τι συμβαίνει, διερωτώμαι και προσπαθώ να κάνω κι εγώ την αυτοκριτική μου. Ζούμε σε μία υπέροχη χώρα, σε μία όμορφη χώρα αλλά η ζωή μας είναι δύσκολη, δεν είναι μόνο το μη βιώσιμο χρέος το μη βιώσιμο. Είναι η αδικία! 
Καλοί μου φίλοι και καλές μου φίλες, κουράστηκα από την άπλετη αναξιοκρατία, από την απέραντη συνομωσιολογία για τα πιο απλά πράγματα, κουράστηκα που έχω γίνει καχύποπτη γιατί "έχω φάει τα μούτρα μου",  έχω φάει πόρτα πολλές φορές από ημέτερους, τους μονίμως διαπλεκόμενους, από τους θρασείς που αγωνίζονται για το τεράστιο εγώ τους, το οποίο στις περισσότερες περιπτώσεις είναι κενό και τίποτε άλλο παρά ένα κύμβαλο αλαλάζον. Κουράστηκα να έχω διευθυντές πουλημένους και ανάξιους, κουράστηκα που πρέπει να υπακούω στις εντολές τους, κουράστηκα που κάθε λίγο και λιγάκι αλλάζει ένας νόμος και καλούμαστε ωσάν τα πρόβατα να τον ακολουθήσουμε. 
Δυστυχώς, το πρόβλημα σ΄αυτή τη χώρα δεν είναι τα μνημόνια, όσα λεφτά και να μας δώσουν στον ίδιο δρόμο θα οδηγηθούμε αν δεν αποφασίσουμε να αλλάξουμε την απλή καθημερινότητα και αν δε σεβαστούμε το συνάνθρωπό μας. Θα ξεκινήσω από τα πιο απλά, όπως τον έξυπνο που σε προσπερνάει από τα δεξιά στο φανάρι ενώ εσύ είσαι στην ουρά μαζί με άλλους αλλά και τον άλλο έξυπνο που έρχεται και διπλοπαρκάρει και μπλοκάρει την κίνηση για να κάνει τη δουλειά του, τον έξυπνο Έλληνα που δε σεβάστηκε την απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους, γιατί δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, τον έξυπνο που πετάει τα σκουπίδια όπου βρει, γιατί πολύ απλά εκεί βρήκε, τον έξυπνο που πάντα φταίει η πολιτεία για όλα τα δεινά, τον έξυπνο που ζει για να φιγουράρει και όχι για να ζει, που ξοδεύει μια περιουσία στα μπουζούκια και έπειτα διαμαρτύρεται γιατί δεν έχει χρήματα, τον έξυπνο που δεν κόβει ποτέ απόδειξη γιατί φταίει το κράτος...
Όσα παραδείγματα και να αναφέρω δεν είναι αρκετά. Παλεύω κάθε μέρα να μιλήσω τους μαθητές μου για όλα αυτά, τους λέω ότι αυτά θέλω να θυμούνται από μένα και όχι τα αρχαία ή τα λατινικά. Η αρχαία ελληνική γραμματεία, βέβαια, είναι γεμάτη από αρχές ζωής, ανοίγει το μυαλό μας δίνει τη δυνατότητα να διευρύνουμε το πνεύμα μας. ΈΧΟΥΜΕ  χρέος και καθήκον να προσπαθήσουμε πιο πολύ να βοηθήσουμε τους νέους, να τους πείσουμε ότι αξίζει να προσπαθούν, αξίζει να σέβονται τους συνανθρώπους τους, αξίζει να σέβονται τα όρια, αξίζει να παλεύουν, να αγωνίζονται, να ελπίζουν, να προσκυνούν τη δύναμη του ανθρώπου, την αξία του ανθρώπου, να μάθουν να χαίρονται όταν υπάρχουν ικανοί άνθρωποι ανάμεσά τους. 
Δεν πρόκειται να επηρεάσω ή να επιβάλω τη γνώμη μου για το επικείμενο δημοψήφισμα (άλλωστε εγώ δεν είμαι ούτε Ρουβάς, ούτε Βανδή, ούτε κάποιος επώνυμος πνευματικός άνθρωπος του συστήματος), το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι οφείλουμε να γίνουμε διαφορετικοί, δίκαιοι, αξιοπρεπείς και ειλικρινείς με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Σαφώς, η Ευρώπη και η ιδέα της μπάζει από παντού και ξεκάθαρα μιλάμε για επιβολή του ισχυρού στον αδύναμο, για επίδειξη ισχύος και για κατάφωρη εκμετάλλευση. Προσπερνώ όμως το κομμάτι αυτό, γιατί έχω την πεποίθηση ότι είναι απόλυτα κατανοητό. Εμμένω σε όλα τα παραπάνω και ελπίζω και εύχομαι και προσεύχομαι να μπορούμε να ζούμε σε μία χώρα δίκαιη, αξιοκρατική, ανθρώπινη που θα γεννά αισιοδοξία και χαρά στους πολίτες της, εμπιστοσύνη και υπερηφάνεια. 
Αν εξασφαλίσουμε και επιδιώξουμε τα παραπάνω θα έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε λόγο για ομόνοια και αλληλεγγύη. 
Ο καθένας ας αποφασίσει μόνος τους για την ψήφο τους αλλά ας αναλάβει και τις ευθύνες του.  

Πέμπτη 30 Απριλίου 2015

«ΑΣΚΗΣΗ» -- Studio Παράσταση Χοροθεάτρου


Εργαστήρι ομάδας χορού «OFF ART»

Παράσταση βασισμένη σε αποσπάσματα από την «Ασκητική του Ν. Καζαντζάκη.

Στά πλαίσια του εορτασμού της παγκόσμιας μέρας χορού, στις 29/4 και με την συνεργασία της Αντιδημαρχίας πολιτισμού και Επιστημών Λάρισας, κάνουμε πρεμιέρα (στις 29/4) της καινούργιας παραγωγής του εργαστηρίου της ομάδας Χοροθεάτρου OFF ART.

«Στα πρόσκαιρα ζωντανά σώματα, δυο ρέματα παλεύουν α) ο ανήφορος, προς τη σύνθεση, προς τη ζωή, προς την αθανασία β) ο κατήφορος , προς την αποσύνθεση, προς την ύλη, προς τον θάνατο…..
Και τα δύο ρέματα πηγάζουν από τα έγκατα της αρχέγονης ουσίας……»
Η «Ασκητική» του Ν. Καζαντζάκη είναι η αφορμή για μια ατμοσφαιρική παράσταση στο χώρο εργασίας (studio) της ομάδας.

Η παράσταση έχει έντονες εναλλαγές μεταξύ κίνησης και ακινησίας, ομαδικής δράσης και υπογράμμισης της μοναδικότητας του κάθε χορευτή/ηθοποιού, ενώ προσεγγίζει σύγχρονες χορευτικές φόρμες παράλληλα με την απλή καθημερινή κίνηση.

Ακούγεται μουσική techno, δημοτικό τραγούδι και ζωντανό σαξόφωνο, σε εναλλαγή με την απόλυτη ησυχία, έτσι που ο ίδιος ο λόγος του Ν. Καζαντζάκη, γίνεται η αφορμή για τον χορό.

Σκηνοθεσία- χορογραφία- μουσική επιμέλεια:
Ρούλα Καραφέρη, σε συνεργασία με την ομάδα.

Σαξόφωνο- σύνθεση : Νίκος Χαλκιάς

Παίρνουν μέρος :
Μαρία Γκιτέρσου, Τώνια Ζαφειρίδου, Έλενα Μηχαηλίδη, Γιώργος Παπαδόπουλος, Αναστασία Ριζάκη, Άννα Τσιανάκα, Δήμητρα Φυτιλή, Κατερίνα Χονδρού.

Τετάρτη 29/4,
(στα πλαίσια της μέρας χορού η έναρξη είναι στις 20.30 και είσοδος δωρεάν)

Επόμενες Παραστάσεις:
Τετάρτη 6/5, Παρασκευή 8/5 και Τετάρτη 13/5
21.00
(Είσοδος 4 ευρώ)

ΜΥΛΟΣ του ΠΑΠΠΑ
Γεωργιάδου 53, 3ος όροφος
πληροφορίες 6932853971

Πέμπτη 9 Απριλίου 2015

Καλή Ανάσταση σε όλους!


Μεγάλη Πέμπτη

Γοερά το βλέπω ετοιμάζεσαι
για την Ανάστασή σου.
 
Την πιστεύω αλλά με θλίβει
όπως μάς θλίβουν γοερά
και κάτι άλλα θαύματα που
επαληθεύτηκαν αλλόκοτα:
με το μη μένοντας κοντά μας
όπως μη μένοντας από μεθαύριο Εσύ.
 
Να αναστηθείς βεβαίως
ποιος νεκρός δεν το θέλει
ποιος υποψήφιος.
Αλλά να έμενες κάτω, εδώ
να μένεις ο πλησίον μας.
 
Όσα μάς έταξες το είδες
δε γίνονται εκεί πάνω
εν μέσω πολυάσχολων ιλίγγων
και στροβιλισμών της Αναλήψεώς σου.
 
Θέλουνε γη αυτά τα πράγματα
πετρώδη ακανθόσπαρτη
γι’ αυτό και την διεξήλθες τόσον αιματηρά
ίνα άρεις -Συ είπας-
όσα χάσαμε επ’ αυτής.
 
Δε γίνεται τουλάχιστον να μένεις
μία βδομάδα εδώ και μια στο πατρικό σου;
Θαύμα μεγάλο είσαι πια μπορείς
να επιβληθείς στη διανομή σου.
Πώς πηγαινοέρχονται καθημερινά
από εδώ εκεί από κει εδώ
η ζωή και ο θάνατος.
 
Όχι όχι μη μου μιλάς για τις αόρατες
συνεχείς εκείνες παρουσίες. Είδαμε
σε τι μαρτύριο ψαύσεως τυφλής μάς υπέβαλαν.
 
Μεγάλωσα όχι θέλω ξεκάθαρους πια
ορατούς λογαριασμούς
 
ή σε αγγίζω Ιησού
ή Ανασταίνεσαι δια παντός από κοντά μου.

Κική Δημουλά «Ηχος απομακρυνσεων» (2001)

Αϊ-Γιώργης κι Αϊ-Δημήτρης

Παντελής Μπουκάλας
Καζαντζάκης και Σικελιανός, δύο από τους Έλληνες λογοτέχνες που θεολόγησαν εντατικότερα και βαθύτερα, έζησαν και περίπου τα ίδια χρόνια: 1884 με 1951 ο Λευκαδίτης, 1883 με 1957 ο Κρητικός. «Σαράντα χρόνια φιλία ακατάλυτη μ’ έσμιγε με το Σικελιανό, ήταν ο μόνος άνθρωπος που μπορούσα ν’ αναπνέω, να μιλώ, να γελώ και να σωπαίνω μαζί του. Τώρα η Ελλάδα άδειασε...» έγραψε ο Καζαντζάκης όταν πέθανε ο φίλος του, που τον πρωτοσυνάντησε το 1914. Ξέρουμε, όμως, πως η σχέση τους, όσο κι αν οι ρίζες της τελικά άντεξαν και δεν καταλύθηκαν, δεν ήταν ανέφελη. Οσα τους ένωσαν στο κοινό προσκύνημά τους στο Αγιον Ορος, τον Μυστρά, τις Μυκήνες, τους Δελφούς, την Ακρόπολη διακυβεύτηκαν όταν ο Καζαντζάκης τάχθηκε σθεναρά υπέρ του Βενιζέλου, εν αντιθέσει με τον Σικελιανό. Η φιλία τους αναθερμάνθηκε το 1942. Κι όσο κι αν κλονίστηκε πάλι το 1946, με την υποψηφιότητα και των δύο για το Νομπέλ, πολύ βαρύτερη πρέπει να ήταν η πίκρα που ένιωσαν βλέποντας την ίδια τους την πατρίδα (την κυβέρνηση Τσαλδάρη) να τορπιλίζει πεισματικά τη βράβευσή τους, με το πρόσχημα ότι στο πρόσωπό τους θα βραβευόταν η Αριστερά.

Ενα ποίημα του Σικελιανού, δημοσιευμένο στον 6ο τόμο του «Λυρικού βίου» (Ικαρος, 1978), με τον τίτλο « [Αποχαιρετισμός του Καζαντζάκη]» (εικάζω πως οι αγκύλες υποδηλώνουν ότι ο τίτλος δεν είναι του ίδιου του ποιητή αλλά του φιλολογικού επιμελητή Γ.Π. Σαββίδη), ορίζουν με ικανοποιητική σαφήνεια τη σχέση των δύο: η συμπόρευσή τους βγάζει σε δίστρατο και οι δρόμοι τους χωρίζουν, μα η αγάπη, η ανάγκη της αγάπης, μένει. Το ποίημα, πιθανότατα του 1923, θα μπορούσε να θεωρηθεί και απάντηση σε επιστολή του Καζαντζάκη, που, με σχεδόν ολοκληρωμένη την «Ασκητική», δηλώνει στον Σικελιανό πως οι δρόμοι τους άλλαξαν.

Το ποίημα: «Πώς Αϊ-Δημήτρης του Αϊ-Γιωργιού τον τράχηλο αγκαλιάζει, / καθείς τους ανεβαίνοντας σε ψυχερό φαρί, / το δρόμο που μυρίζεται μακρύ κι αναγαλλιάζει, / και το ’να είναι σιδέρικο και τ’ άλλο είναι ψαρί, / όμοια κι εγώ, ως ξεκίναγα για το μεγάλο δρόμο, / και συ ’σουνα στο πλάγι μου γι’ άλλο στρατί να πας, / ακόμα πάνω απ’ τ’ άλογο σου αγκάλιασα τον ώμο / κι είπα: “Ο Θεός στις στράτες σου, και συ να μ’ αγαπάς”». Δεν διαλέγει τυχαία ο Σικελιανός να παρομοιάσει τον εαυτό του και τον Καζαντζάκη με δύο έφιππους, πολεμικούς αγίους. Αισθάνεται ότι και των δύο οι οραματισμοί για τα θεϊκά και για τ’ ανθρώπινα έχουν να δώσουν έναν πόλεμο με παλιές συνήθειες και αξίες, αν θέλουν να πετύχουν έστω και κάτι μικρό.

Οι δύο λογοτέχνες, άσχετα αν σχεδίασαν ή όχι στο Αγιον Ορος την ίδρυση μιας νέας θρησκείας, στοχάστηκαν επίμονα –και ουσιαστικά σε όλη την έκταση του έργου τους– για το θείο, αποβλέποντας στην αποθέωση του ανθρώπου ή Στον εξανθρωπισμό της θεότητας. Στο γόνιμο διανοητικό εγχείρημά τους καθένας τους πήρε, πράγματι, τον δρόμο του. Αλλά θα συνεχίσω αύριο, μέρα που είναι.
http://www.kathimerini.gr/authors?id=22
Έντυπη

Τρίτη 31 Μαρτίου 2015

Σημαίες από νάιλον για… πεντάχρονα

Η ​​ιστορία που θα αφηγηθούμε είναι αληθινή. Αλλάξαμε τα ονόματα. Αλλωστε αυτό που ενδιαφέρει δεν είναι τα πρόσωπα, αλλά οι νοοτροπίες και οι συμπεριφορές.

Παραμονές της 25ης Μαρτίου και στο νηπιαγωγείο -κάπου στο Παγκράτι- ετοιμάζονται τα πιτσιρίκια από τις δασκάλες τους για το πρώτο σχολικό τους βίωμα ως πολιτών, οι οποίοι μαθαίνουν να τιμούν την Ιστορία, τους νόμους και τις παραδόσεις της χώρας στην οποία μεγαλώνουν. Το νηπιαγωγείο δημόσιο, η σύνθεσή του πολυπολιτισμική, όπως σε πολλά σχολειά της πόλης, και η γιορτή για την εθνική επέτειο ευκαιρία για πολλαπλά μαθήματα και μηνύματα.

Η ατμόσφαιρα γεμάτη προσμονή. Το τελετουργικό καθιερωμένο. Μαζί με λίγα λόγια, μερικά ποιήματα, ζωγραφιές και μια παρέλαση. Μικρή. Στην αυλή. Κρίσιμο θέμα ποιος θα κρατήσει τη σημαία. Με κλήρωση δίνει τη λύση η δασκάλα. Ο κλήρος πέφτει στον μικρό Στρατή. Χοροπηδάει από τη χαρά του. Μαραίνονται οι κολλητοί τριγύρω. Τους δίνει μόνος του τη σημαία να την κρατήσουν για λίγο και να χαρούν μαζί του. Βγαίνουν στην αυλή για πρόβα. Ενας συμμαθητής, ο Κωστάκης, κλαίει γοερώς. Η δασκάλα πλησιάζει τον Στρατή και του ψιθυρίζει στο αυτί «δώσε τη σημαία στον Κωστάκη». Τη δίνει. Νομίζει για λίγο. Δεν του επιστρέφεται ποτέ. Η σημαία μένει στα χέρια του Κωστάκη. Επιστρέφει ο Στρατής στο σπίτι και ανακοινώνει στη μητέρα του με έμφαση: «Μαμά είμαι Αλβανός».

Θορυβήθηκε η μητέρα. Μωρό ήρθε στην Ελλάδα με τους γονείς της, όπως και ο σύζυγός της. Μεγάλωσαν εδώ. Εμαθαν γράμματα, έφτιαξαν ζωή, εργάζονται, τα φέρνουν δύσκολα πέρα, αλλά εδώ είναι ο τόπος τους.

Και ο Στρατής «Ελληνας» δήλωνε περήφανος όταν τον ρωτούσαν, όσοι τον ρωτούσαν, και μετά σταματούσε λίγο και συμπλήρωνε «και Αλβανός», γιατί οι πατρίδες στην ψυχή είναι δύο.

Πήγε η μάνα στο σχολείο. Τι συνέβη; Ποτέ δεν είχε πρόβλημα. Αυτό της έλειπε τώρα. Μιλάει με τη δασκάλα. Εκείνη γυρίζει με ύφος επιτιμητικό στον μικρό Στρατή για να του πει «βλέπω τα λες όλα στη μαμά».

Μπερδεύτηκε ο μικρούλης. Δεν έπρεπε να μιλήσει; Μπερδεύτηκε και η μάνα. Επρεπε εκείνη, της είπε η δασκάλα, να αναλάβει να εξηγήσει στον Στρατή και να μην απασχολήσει την ίδια.

Τι να εξηγήσει; Σάστισε. Το πρόβλημα δεν ήταν «ρατσιστικό» -όχι εκ προθέσεως θέλουμε να πιστεύουμε- κι ας το σκέφτηκε και αυτό η μάνα, αλλά παιδαγωγικό. Κέρδισε στην κλήρωση ο μικρός το σύμβολο, τη σημαία, αλλά ο κανόνας καταλύθηκε από την ίδια τη δασκάλα που τον επέβαλε. Τι λες σε ένα 5χρονο; Τι λες σε 25 παιδιά που παρακολουθούσαν; Και το σύμβολο της πατρίδας; Τι συμβολίζει;
Ηταν το πρώτο μάθημα ευταξίας για 25 πιτσιρίκια, η κλήρωση για τη σημαία και μετά η παρέλαση, στοιχημένα. Υπάκουα. Στον κανόνα της συνύπαρξης. Αυτό δεν συμβολίζει η σημαία; Βέβαια, για τους λιλιπούτειους μαθητές, η σημαία φαίνεται ότι είναι πλέον κάτι πολύ περισσότερο από σύμβολο της πατρίδας. Είναι κάτι που έχει σχέση με το μεγάλωμα, δηλαδή με τον σεβασμό. Αυτόν που οφείλουν και αυτόν που κερδίζουν τα ίδια κρατώντας την. Τόσες εικόνες, τόσες κουβέντες, τόση σημασία στο ποιος θα είναι στην κεφαλή με τη σημαία στα χέρια να ανεμίζει. Δεν χρειάζεται πολύ για να φορτιστεί το σύμβολο συναισθήματα που έχουν σχέση με την αποδοχή, με τη θέση στην ομάδα των συνομήλικων, και μετά με την οικογένεια, με τον περίγυρο, αυτόν που αργότερα θα διευρυνθεί και θα είναι η κοινωνία ολόκληρη.

Τι κατάλαβαν 25 παιδάκια από όλη αυτή την ιστορία; Μήπως ότι οι κανόνες είναι για να καταλύονται αρκεί να τους αρνηθούν με πείσμα και κλάματα―προς το παρόν, αύριο ποιος ξέρει πώς αλλιώς! Και ίσως αυτό το «αλλιώς» να φτάσει στα άκρα και να διεκδικούν ως ιδιοκτησία τους την πατρίδα και ό,τι άλλο εντός αυτής.

Είναι σε θέση άραγε οι δάσκαλοι να αντιληφθούν πόσο κρίσιμος είναι ο ρόλος τους σε κοινωνίες οι οποίες ψάχνουν τον πολυπολιτισμικό βηματισμό τους σε καιρούς αναστατωμένους, σε κοινωνίες, όπως η δική μας, όπου το ένα μετά το άλλο ξεσπούν φαινόμενα επιθετικής δυσανεξίας για το διαφορετικό; Φτάνοντας ακόμη και να θρηνούμε θύματα. Φυσικά και δεν αναλογεί στους δασκάλους ολόκληρο το βάρος. Και αυτοί είναι θύματα του ίδιου περιβάλλοντος χαμηλής πολιτισμικής ποιότητας, όπως όλα τα περιβάλλοντα όπου επιδιώκεται και κυριαρχεί η συγκίνηση στη θέση της συνείδησης για την τήρηση στοιχειωδών θεσμών και κανόνων.
Ας φανταστούμε πόσο διαφορετικά θα ήταν τα μηνύματα με τα οποία θα φορτιζόταν το εθνικό σύμβολο στην ιστορία του παραδείγματός μας, αν μοιράζονταν σημαίες σε όλα τα πιτσιρίκια του νηπιαγωγείου. Αν με αυτό τον τρόπο ήταν το πρώτο τους μάθημα αγωγής του πολίτη, ότι πατρίδα είναι αυτό που μοιράζονται όλοι όσοι ζουν σε αυτό τον τόπο και ότι σημαία δεν σημαίνει διχόνοια και έμφαση στη διαφορά, αλλά το εντελώς αντίθετο.
http://www.kathimerini.gr/809028/opinion/epikairothta/politikh/shmaies-apo-nailon-gia-pentaxrona
Έντυπη