Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2013

"Επί Ασπαλάθων" Γ. Σεφέρης -Γραπτή Εξέταση


"Επί Ασπαλάθων" Γ. Σεφέρης
 Ήταν ωραίο το Σούνιο τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού.
πάλι με την άνοιξη.
Λιγοστά πράσινα φύλλα γύρω στις σκουριασμένες πέτρες
το κόκκινο χώμα και οι ασπάλαθοι
δείχνοντας έτοιμα τα μεγάλα τους βελόνια και τους κίτρινους ανθούς.
Απόμερα οι αρχαίες κολόνες, χορδές μιας άρπας που αντηχούν
ακόμη...

Γαλήνη
-Τι μπορεί να μου θύμισε τον Αρδιαίο εκείνον;
Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ, χαμένη στου μυαλού
τ'αυλάκια.
τ΄όνομα του κίτρινου θάμνου
δεν άλλαξε από κείνους τους καιρούς.
Το βράδυ βρήκα την περικοπή:
"τον έδεσαν χειροπόδαρα" μας λέει
"τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν
τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν
απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους
και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο κουρέλι".

Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του
Ο Παμφύλιος ο Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος.
                                              31 του Μάρτη 1971
Γιάννης Ρίτσος «Ο τόπος μας»
Ανεβήκαμε πάνω στο λόφο να δούμε τον τόπο μας –
φτωχικά, μετρημένα χωράφια, πέτρες, λιόδεντρα.
Αμπέλια τραβάν κατά τη θάλασσα. Δίπλα στ’ αλέτρι
καπνίζει μια μικρή φωτιά. Του παππουλή τα ρούχα
τα σιάξαμε σκιάχτρο για τις κάργιες. Οι μέρες μας
παίρνουν το δρόμο τους για λίγο ψωμί και μεγάλες λιακάδες.
Κάτω απ’ τις λεύκες φέγγει ένα ψάθινο καπέλο.
Ο πετεινός στο φράχτη. Η αγελάδα στο κίτρινο.
Πώς έγινε και μ’ ένα πέτρινο χέρι συγυρίσαμε
το σπίτι μας και τη ζωή μας; Πάνω στ’ ανώφλια
είναι η καπνιά, χρόνο το χρόνο, απ’ τα κεριά του Πάσχα –
μικροί μικροί μαύροι σταυροί που χάραξαν οι πεθαμένοι
γυρίζοντας απ’ την Ανάσταση. Πολύ αγαπιέται αυτός ο τόπος
με υπομονή και περηφάνεια. Κάθε νύχτα απ’ το ξερό πηγάδι
βγαίνουν τ’ αγάλματα προσεχτικά κι ανεβαίνουν στα δέντρα.

Ερωτήσεις:
1.      Ποια βιώματα του Γιώργου Σεφέρη αποτελούν την πρώτη ύλη του ποιήματος αυτού;
Μονάδες 15
2.Να εντοπίσετε μια λέξη που επαναλαμβάνεται μέσα στο ποίημα και να εξηγήσετε τη λειτουργία της
Μονάδες 20
3. Να επισημάνετε δύο αντιθετικά ζεύγη εικόνων, σκηνών ή προσώπων που υπάρχουν στο ποίημα και να τα σχολιάσετε.                                                                                          
Μονάδες 20
4. Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του
Ο Παμφύλιος ο Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος.
Να αναλύσετε τους στίχους αυτούς. Τι δηλώνει με αυτούς ο Σεφέρης;
Μονάδες 25
5. Να εντοπίσετε δύο κοινά στοιχεία και δύο διαφορές ανάμεσα στα δύο ποιήματα και να τα αναπτύξετε.
Μονάδες 20




Φίλιππος, Τάκης Σινόπουλος -Γραπτή Εξέταση

Εδώ στοχάζομαι δεν θα ξανά ‘ρθει ο Φίλιππος
σε τούτη την ακίνητη κοιλάδα.
Πολλά του τάξαμε από λάφυρα και από σειρήνες.
Μα κείνος ήτανε στραμμένος σ’ άλλα οράματα.
Μια απέραντη πατρίδα ονειρευότανε. Που είναι το πρόσωπο σας
το αληθινό σας πρόσωπο; Μου φώναξε.
Έφυγε κλαίγοντας ανέβηκε τα λαμπερά βουνά.
Ύστερα τα καράβια εφράξανε τη θάλασσα.
Μαύρισε η γη την πήρε ένας κακός χειμώνας.
Μαύρισε το μυαλό ένα μακρύ ποτάμι το αίμα.
Δε θα ξανά ‘ρθει ο Φίλιππος. Φυσάει απόψε δυνατά.
Μεσάνυχτα στη Λάρισα το έρημο καφενείο.
Η φάτσα του συναχωμένου γκαρσονιού κι η νύχτα σαρωμένη
φωτιές παντού και πυροβολισμοί
μια πολιτεία φανταστική κι ασάλευτη
δέντρα πεσμένα στις οικοδομές.
Ποιο είναι το δίκιο του πολεμιστή
ο αγώνας που σε πάει σ’ άλλον αγώνα;
Δε θα ξανά ’ρθει ο Φίλιππος. Αμετανόητος πάντα πείσμωνε.
Οι σκοτεινές μέρες του ‘φταιγαν τα ερειπωμένα πρόσωπα
Το αίμα του ακούγοντας ανέβηκε τα λαμπερά βουνά.
Κι απόμεινα
μονάχος περπατώντας και σφυρίζοντας
μέσα στην κούφια Λάρισα. Και τότε
ως τη Μακεδονία βαθιά σαλεύοντας ημίκλειστη
μες στο πλατύ φεγγάρι του χειμώνα
μιλώντας μόνο περί σώματος η χηρευάμενη
κυρία Πανδώρα. Πέθανε
χτικιάρης ο άνδρας της τις μέρες του σαράντα τέσσερα.
Τάκης Σινόπουλος
Ερωτήσεις:
1.     «Λειτουργικό στοιχείο στην ποίηση του Σινόπουλου είναι η μνήμη, μια μνήμη πικρή την οποία ο ποιητής δεν μπορεί να αγνοήσει…» Να αποδείξετε την ορθότητα της παραπάνω φράσης με αναφορές στο κείμενο
Μονάδες 15
2.       Να αναφερθείτε στον αφηγητή, στο χώρο και στο χρόνο της αφήγησης.
Μονάδες 20
3.       Να εντοπίσετε μία αντίθεση μέσα στο ποίημα και να την αναπτύξετε.
Μονάδες 20
4.       «Έφυγε κλαίγοντας ανέβηκε τα λαμπερά βουνά».
«Το αίμα του ακούγοντας ανέβηκε τα λαμπερά βουνά» Να ερμηνεύσετε τους στίχους αυτούς  του ποιήματος.
Μονάδες 25
5.     Να διαβάσετε το παρακάτω απόσπασμα από τον «Τελευταίο Σταθμό» του Γιώργου Σεφέρη και να εντοπίσετε κοινά στοιχεία  στο περιεχόμενο.
…………………………………………………………………………………………………………………………
ένα παρθένο δάσος σκοτωμένων φίλων το μυαλό μας.
Κι α σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές
είναι γιατί τ' ακούς γλυκότερα, κι η φρίκη
δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωυτανή
γιατί είναι αμίλητη και προχωράει~
στάζει τη μέρα, στάζει στον ύπνο
μνησιπήμων πόνος.

Να μιλήσω για ήρωες να μιλήσω για ήρωες: ο Μιχάλης

που έφυγε μ' ανοιχτές πληγές απ' το νοσοκομείο
ίσως μιλούσε για ήρωες όταν, τη νύχτα εκείνη
που έσερνε το ποδάρι του μες στη συσκοτισμένη πολιτεία,
ούρλιαζε ψηλαφώντας τον  πόνο μας~ "Στα σκοτεινά
πηγαίνουμε, στα σκοτεινά προχωρούμε..."
Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά.

Λίγες οι νύχτες με φεγγάρι που μ' αρέσουν.
Μονάδες 20





Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2013