Ο βράχος και το κύμα

Ο βράχος και το κύμα (Αριστοτέλης Βαλαωρίτης)

«Mέριασε, βράχε, να διαβώ,» το κύμ' ανδρειωμένο
λέγει στην πέτρα του γιαλού θολό, μελανιασμένο.
«Mέριασε! Mες στα στήθη μου, που 'σαν νεκρά και κρύα,
μαύρος βοριάς εφώλιασε και μαύρη τρικυμία.
Aφρούς δεν έχω γι' άρματα, κούφια βοή γι' αντάρα,
έχω ποτάμι αίματα, μ' εθέριεψε η κατάρα
του κόσμου που βαρέθηκε, του κόσμου που 'πε τώρα,
βράχε, θα πέσεις, έφτασεν η φοβερή σου ώρα.
Όταν ερχόμουνα σιγά, δειλό, παραδαρμένο,
και σόγλειφα και σόπλενα τα πόδια δουλωμένο,
περήφανα μ' εκοίταζες κ' εφώναζες του κόσμου
να ιδεί την καταφρόνεση που πάθαινε ο αφρός μου.
Kι αντίς εγώ, κρυφά κρυφά, εκεί που σ' εφιλούσα,
μέρα και νύχτα σ' έσκαφτα, τη σάρκα σου εδαγκούσα,
και την πληγή που σ' άνοιγα, το λάκκο πού 'θε' κάμω,
με φύκη τον επλάκωνα, τον έκρυβα στον άμμο.
Σκύψε να ιδείς τη ρίζα σου στης θάλασσας τα βύθη·
τα θέμελά σου τα 'φαγα, σ' έκαμα κουφολίθι.
Mέριασε, βράχε, να διαβώ. Tου δούλου το ποδάρι
θα σε πατήσει στο λαιμό... Eξύπνησα λιοντάρι!...»

O βράχος εκοιμότουνε. Στην καταχνιά κρυμμένος,
αναίσθητος σου φαίνεται, νεκρός σαβανωμένος.
Tου φώτιζαν το μέτωπο, σχισμένο από ρυτίδες,
του φεγγαριού, που 'ταν χλωμό, μισόσβηστες αχτίδες.
Oλόγυρά του ονείρατα, κατάρες ανεμίζουν,
και στον ανεμοστρόβιλο φαντάσματ' αρμενίζουν,
καθώς ανεμοδέρνουνε και φτεροθορυβούνε
τη δυσωδία του νεκρού τα όρνια αν μυριστούνε.

Tο μούγκρισμα του κύματος, την άσπλαχνη φοβέρα
χίλιες φορές την άκουσεν ο βράχος στον αιθέρα
ν' αντιβοά τρομαχτικά, χωρίς καν να ξυπνήσει.
Kαι σήμερ' ανατρίχιασε, λες θα λιγοψυχήσει.

«Kύμα, τι θέλεις από με και τι με φοβερίζεις;
Ποιος είσαι σύ κ' ετόλμησες, αντί να με δροσίζεις,
αντί με το τραγούδι σου τον ύπνο μου να ευφραίνεις
και με τα κρύα σου νερά τη φτέρνα μου να πλένεις,
εμπρός μου στέκεις φοβερό, μ' αφρούς στεφανωμένο;...
Όποιος κι αν είσαι, μάθε το: εύκολα δεν πεθαίνω.»

«Bράχε, με λέν εκδίκηση. M' επότισεν ο χρόνος
χολή και καταφρόνεση. M' ανάθρεψεν ο πόνος.
Ήμουνα δάκρυ μια φορά, και τώρα, κοίταξέ με,
έγινα θάλασσα πλατιά. Πέσε, προσκύνησέ με.
Eδώ, μέσα στα σπλάχνα μου, βλέπεις δεν έχω φύκη,
σέρνω ένα σύγνεφο ψυχές, ερμιά και καταδίκη.
Ξύπνησε τώρα, σε ζητούν του Άδη μου τ' αχνάρια...
M' έκαμες ξυλοκρέβατο... M' εφόρτωσες κουφάρια...
Σε ξένους μ' έριξες γιαλούς... Tο ψυχομάχημά μου
το περιγέλασαν πολλοί, και τα πατήματά μου
τα φαρμακέψανε κρυφά με την ελεημοσύνη...
Mέριασε, βράχε, να διαβώ, επέρασε η γαλήνη·
καταποτήρας είμ' εγώ, ο άσπονδος εχθρός σου,
γίγαντας στέκω εμπρός σου.»

O βράχος εβουβάθηκε. Tο κύμα, στην ορμή του,
εκαταπόντισε μεμιάς το κούφιο το κορμί του.
Xάνεται μες στην άβυσσο, τρίβεται, σβηέται, λιώνει
σαν να 'ταν από χιόνι.
Eπάνωθέ του εβόγκηξε, για λίγο αγριωμένη,
η θάλασσα κ' εκλείστηκε. Tώρα δεν απομένει,
στον τόπο που 'ταν το στοιχειό, κανείς παρά το κύμα
που παίζει γαλανόλευκο επάνω από το μνήμα.

Τελευταίο κόλλημα!

Σιωπή

Με θλίψη και απορία παρακολουθώ τους εκπαιδευτικούς, απορημένους και αμήχανους να προσπαθούν να εξηγήσουν το θέατρο του παραλόγου, να ερμηνεύσουν γιατί έπεσαν για άλλη μια φορά στην παγίδα να πιστέψουν και να διαψευστούν...
Η πρότασή μου είναι ότι δεν πρέπει να μεταφραστεί η κατάσταση αυτή με απαξίωση και αδιαφορία, με απομάκρυνση από τα ζητήματα του κλάδου. Η σιωπή αυτή θα πρέπει να συνοδευτεί από ενεργό ενδιαφέρον, πράξη και ουσιαστική εμπλοκή στα ζητήματα που όλους μας αφορούν.

Στα γήπεδα της ζωής ήττες και νίκες

Tου Νίκου Γ. Ξυδάκη

Η προληπτική επιστράτευση των καθηγητών και η κατάκτηση του πρωταθλήματος Ευρώπης στο μπάσκετ από τον Ολυμπιακό σφράγισαν τα περασμένα εικοσιτετράωρα. Συνέβησαν στην ίδια χώρα, προκάλεσαν αντίθετα συναισθήματα· άλλοι τα συσχετίζουν, άλλοι όχι· άλλοι επιλέγουν να δουν το αισιόδοξο συμβάν, άλλοι το απαισιόδοξο, πολλοί βιώνουν και τα δύο εξίσου. Μερικοί μένουν ανέγγιχτοι απ’ όλα. Συμβαίνουν και τα δύο ταυτοχρόνως.

Μου άρεσε το παιχνίδι του Ολυμπιακού, η ανάκαμψή του απ’ το κακό ξεκίνημα, το πείσμα, η αφοσίωση, το πάθος. Μου άρεσε που η φτωχότερη ομάδα φέτος, από το φτωχότερο πρωτάθλημα της πιο πτωχευμένης χώρας, με άσημο Ελληνα προπονητή στον πάγκο και Ελληνα ηγέτη στο παρκέ, έπαιξε ωραίο μπάσκετ και νίκησε καθαρά. Με τον τρόπο του ο μπασκετικός Ολυμπιακός έστειλε ένα μήνυμα: Μπορούμε να σταθούμε όρθιοι, αν πιστέψουμε στους εαυτούς μας και παλέψουμε. Τα ομαδικά σπορ έχουν αυτήν την ψυχικά ανακουφιστική, συχνά και καθαρτήρια, λειτουργία.

Βεβαίως ο καθείς το εκλαμβάνει κατά την επιθυμία του και κατά δύναμιν. Ο οπαδοκάγκουρας θα υπάρχει πάντα, και πάντα θα καίει και θα καίγεται μες στη μονοδιάστατη χαρά του, αλλά ακόμη κι έτσι αναρωτιέμαι: Σάμπως του έχουν απομείνει πολλές άλλες πηγές χαράς, για να σπάσει τον ζόφο που τον τυλίγει; Βρίσκει την άγρια χαρά του νικητή, βρίσκει προσώρας και λίγη περηφάνια, που τόσο πολύ του λείπει, σε ένα τρίποντο όταν παγώνει ο χρόνος. Για όσο διαρκεί το ματς και ο πανηγυρισμός, η ζωή παίρνει άλλη τροπή, φανερώνονται κρυμμένες δυνατότητες· η ζωή μπορεί να είναι και αλλιώς.

Όταν κοπάσουν οι πανηγυρισμοί, όλοι γυρνάμε στην εξωγηπεδική πραγματικότητα· είναι μουντή και αργή, προβλέψιμα βασανιστική. Αλλά τώρα, κάπως την αντέχουμε καλύτερα - ακόμη κι αν είναι στη φαντασία μας η αυξημένη αντοχή. Έτσι μπορούμε να αντιληφθούμε μακροσκοπικά και τη ματαιωμένη απεργία των εκπαιδευτικών, που ματαιώθηκε βιαίως προτού καν εκδηλωθεί: σαν έναν χαμένο αγώνα σε μια μακρά αλυσίδα αγώνων, και όχι σαν οριστική ήττα.

Άλλωστε αυτός ο αγώνας μάλλον είχε στηθεί εξαρχής λάθος: σε λάθος πεδίο, σε λάθος χρόνο, από λάθος κόουτς και ηγέτες. Οι εκπαιδευτικοί στήθηκαν από τους συνδικαλιστές τους για να χάσουν, σε μια μετωπική σύγκρουση όχι με την κυβέρνηση, αλλά σε σύγκρουση με τα τεντωμένα νεύρα χιλιάδων μαθητών και των οικογενειών τους, δηλαδή βάζοντας σε δοκιμασία τους πραγματικούς φίλους και συμμάχους.

Κι όμως οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί φέτος και πέρυσι ξεπέρασαν τους εαυτούς τους, πάσχισαν, πρόσφεραν ενισχυτικές διδασκαλίες, έστησαν κοινωνικά φροντιστήρια, έτρεξαν να στηρίξουν οικογένειες άπορων μαθητών, να στήσουν συσσίτια και δίκτυα αρωγής. Βρέθηκαν στο πλάι των μαθητών, πραγματικοί δάσκαλοι και φίλοι. Δεν τους άξιζε, λοιπόν, η προληπτική επιστράτευση, δεν τους άξιζε η ματαίωση, η γεύση ήττας, η στενόχωρη αντιπαράθεση με τους μαθητές τους. Είπαμε όμως: μια προσωρινή ήττα δεν σημαίνει ότι χάθηκε ο μακρύς διαρκής αγώνας, το πρωτάθλημα συνεχίζεται, στα εξεταστικά κέντρα, στις σχολικές αίθουσες, στα προαύλια, στα γήπεδα της ζωής.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_14/05/2013_520278

Ο εκπαιδευτικός και οι άλλοι

Θα απεργήσω, θα απεργήσεις, θα απεργήσουμε...με μεγάλη στενοχώρια και αγωνία παρακολουθώ τις εξελίξεις για την απεργία των εκπαιδευτικών, για την αύξηση του ωραρίου, για τις αναγκαστικές μετακινήσεις των εκπαιδευτικών...
Πρόσφατα, κάποιοι φίλοι μου είπαν: "Καλά δεν ντρέπεστε, για δύο ώρες απεργία; Εμείς που είμαστε ελεύθεροι επαγγελματίες δουλεύουμε άπειρες ώρες"
Τι να απαντήσεις στην κοινή γνώμη που δε γνωρίζει τις συνθήκες εργασίας στα σχολεία, που δε συνειδητοποιεί ότι υπάρχουν απαξιωμένοι εκπαιδευτικοί που εξακολουθούν να πιστεύουν στο έργο τους, στην αποστολή τους, που την πονάνε τη δουλειά και την αγαπούν και την έχουν προτεραιότητα στη ζωή τους, που στενοχωριούνται όταν χάνονται οι σχολικές ώρες χωρίς να ευθύνονται αυτοί, όταν δεν αφομοιώνεται η ύλη των μαθημάτων τους, που αναλώνονται στα πώς και τα γιατί του επαγγέλματός τους και που παρόλες τις αντίξοες συνθήκες παλεύουν καθημερινά με τα "φαντάσματα" της γραφειοκρατίας και του ανάλγητου και ανελαστικού κρατικού μηχανισμού, που θυσιάζουν άπειρο προσωπικό χρόνο, χρήμα και κόπο για την αυτοβελτίωσή τους και την επιμόρφωσή τους, που ακόμη και με αυτούς τους μισθούς προσφέρουν την ψυχή τους κάθε μέρα στις τάξεις.
Είναι ένα πολύ ιδιαίτερο επάγγελμα αυτό του εκπαιδευτικού, απαιτεί ψυχή και παιδεία και μια προσωπικότητα που δε θα είναι στάσιμη αλλά θα εξελίσσεται συνεχώς. Πιστέψτε με και δεν είμαι υποκειμενική, έχω συναντήσει στα 14 χρόνια που εργάζομαι στο δημόσιο σχολείο υπέροχους και χαρισματικούς ανθρώπους που έχουν αποτελέσει πρότυπο ζωής για μένα, με έχουν εμπνεύσει και τους έχω σεβαστεί με όλη τη σημασία των παραπάνω λέξεων. Είναι άδικο, λοιπόν, να κρίνουμε και να κατηγορούμε χωρίς να γνωρίσουμε τις καταστάσεις εκ των έσω και χωρίς να αντιλαμβανόμαστε την ιδιαιτερότητα του επαγγέλματος του δασκάλου.
ΝΑΙ, υπάρχει και ο αντίλογος, ναι έχω δει συναδέλφους για τους οποίους δεν είμαι περήφανη, ναι έχω δυσκολευτεί να συνεργαστώ, έχω οργιστεί με κάποιους ανθρώπους που δεν έχουν αντιληφθεί τι σημαίνει να είσαι εκπαιδευτικός και δεν έχουν το αίσθημα της ευθύνης. Είναι η μειοψηφία και δεν είμαι υποκειμενική, ούτε θέλω να χρυσώσω το χάπι. Ξέρω ότι και εγώ θα ήθελα για το παιδί μου έναν εκπαιδευτικό που να το εμπνεύσει και να το ολοκληρώσει. Είναι λίγοι και το έχω δει να αποδεικνύεται και στατιστικά σε έρευνα στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών μου σπουδών και σε πολλές άλλες έρευνες που έχουν διεξαχθεί και οι οποίες δεν λαμβάνονται σχεδόν ποτέ υπόψη τους από το γραφειοκρατικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Η στενοχώρια μου από τότε που διορίστηκα στο ελληνικό σχολείο είναι γιατί δεν είναι αποτελεσματική η εργασία μας και γιατί το ελληνικό σχολείο δεν είναι ο στυλοβάτης της παιδείας μας με τη συνολική έννοια του όρου. Οι ευθύνες είναι πολλές, ναι απαιτείται αξιολόγηση του έργου μας και μάλιστα πολλαπλή και πολλών μορφών, ναι ποτέ δεν ήμασταν καλώς αμειβόμενοι, ναι έχουμε και εμείς μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση που βιώνουμε, είμαστε πολλές φορές συνένοχοι σε καταστάσεις που ανεχόμαστε γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς.
Σίγουρα, εγώ δε θα δώσω απάντηση και λύσεις, το βέβαιο είναι ότι αυτή τη στιγμή με όλη την παθογένεια του πολιτικού και κοινωνικού μας συστήματος έχει διαφανεί το πρόβλημα που υπάρχει και σέρνεται τόσα χρόνια στην εκπαίδευση και σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου. Απαιτείται μελέτη, σύνεση, προγραμματισμός και επιτέλους εφαρμογή της αξιοκρατίας και δέσιμο, αλληλεγγύη της κοινωνίας για να ανακαινίσουμε από τη ρίζα του το δημόσιο τομέα και όλες τις κρατικές δομές. Είμαι πλέον, απαισιόδοξη...αν δεν πάψει αυτό το κομματικό πάρε δώσε...αν δεν αναγνωριστεί η αξία του καλώς εργαζόμενου, αν δεν πάψουν να διορίζονται προϊστάμενοι με κομματικά κριτήρια και αν επιβιώνει ο τεμπέλης γιατί είναι φιλικά προσκείμενος στον εκάστοτε συνδικαλιστή και στην εκάστοτε κομματική παράταξη. Τόσα χρόνια νιώθω γραφική να λέω και να συζητώ τα ίδια και τα ίδια.
Δεν ξέρω αν η απεργία είναι ή όχι η λύση, αλλά είναι εμφανές ότι πρέπει να αλλάξουν πολλά και να υπάρξει και ένας στοιχειώδης σεβασμός των εργασιακών μας δικαιωμάτων. Ε ναι, δεν είναι λύση να απολυθεί ο συνάδελφος που διορίστηκε και τώρα δεν έχει πλήρες ωράριο ούτε να μετακινηθεί μακριά από τον τόπο του. Απαιτείται σύνεση, το ξαναλέω, αυστηρότητα και χτίσιμο συνθηκών που θα διασφαλίζουν το μέλλον των ελληνικών σχολείων, το μέλλον των παιδιών μας, το μέλλον αυτής της χώρας.
Είμαι απόλυτα πεπεισμένη ότι η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών ασπάζεται τις παραπάνω απόψεις και δε θα δυσανασχετούσε ποτέ με τις δύο ώρες αν όλα τα άλλα πήγαιναν κατ' ευχήν.