Ιστολόγιο ποικίλης ύλης με έμφαση σε τρέχοντα θέματα, επικαιρότητα και εκπαιδευτικά ζητήματα....αλλά και με πολλή μουσική και με κάθε ενδιαφέρουσα πολιτιστική πρόταση που μας αρέσει!
Καλές διακοπές σε εκπαιδευτικούς και μαθητές, καλή ξεκούραση σε όλους!
Μας κατηγορούν, συχνά, ότι δεν είμαστε σκληρά εργαζόμενοι, ότι δεν προσφέρουμε αρκετά, ότι δεν αξιολογούμαστε, ότι δεν αγαπούμε τους μαθητές και την εργασία μας. Το σχολείο - είτε μας αρέσει είτε όχι - είναι μια μικρή κοινωνία στην οποία αντανακλώνται όλα τα δεινά αλλά και όλα τα καλά, ευτυχώς ανάμεσα στα αγκάθια υπάρχουν πολλά ρόδα που κάνουν τη ζωή μας πιο γλυκιά. Γι' αυτό και μόνο αξίζει να δίνουμε κάθε μέρα την ψυχή μας στα παιδιά μας και να προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι.
Για όλα τα άλλα, ο καθένας μας μπορεί να κάνει την αυτοκριτική και την ενδοσκόπησή του και να κρίνει αν και γιατί είναι χρήσιμος στην κοινωνία...
Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα!
Ο Καποδίστριας στις αρχές του 19ου αιώνα: «…να προαγάγωμεν όσον το δυνατόν τα οικονομικά μας. Καλή αυτών διαχείρισις σημαίνει διά το μέλλον Μεγάλη Πατρίς». Αλίμονο! Το 1893 ο Τρικούπης αναγνώρισε από του βήματος της Βουλής πως «δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Η φράση αυτή δεν καταγράφεται στα Πρακτικά. Ομως, ο Ανδρέας Συγγρός, που καθόταν απέναντι από τον πρωθυπουργό, βεβαιώνει στα «Απομνημονεύματά» του ότι «μετά θάρρους σχετικού και αποφασιστικότητος επρόφερε τας βαρυσημάντους ταύτας λέξεις». Ιδού τι έλεγε ο Ελ. Βενιζέλος έναν αιώνα μετά τον Καποδίστρια: «Να δημιουργήσωμεν μίαν μεγάλη Ελλάδαν, ισχυράν και πλουσίαν, ικανή να προστατεύει τον Ελληνα πολίτην, οπουδήποτε γης ευρισκόμενον, δυνάμενον υπερηφάνως να λέγει Είναι Ελλην». Φευ! Αλλά, όποιος ξεχνάει την ιστορία του υποχρεώνεται να την ξαναζήσει. Από την «ισχυρή Ελλάδα» και την «επανίδρυση του κράτους», ξεπέσαμε στα greek statistics και στην Ελλάδα της κατάρρευσης, της κλεπτοκρατίας και της χρεοκοπίας του 2012. Πού πήγαν οι προσδοκίες; Σαν να συνωμοτεί το σύμπαν και, καβαφικώς πως, «κάποιο τυχαίον εμπόδιο τες ματαίωσε».
Σαν φάρσα της ιστορίας
Ο Νίκος Σοϊλεντάκης στο βιβλίο ανοίγει το ιστορικό πλαίσιο (από αρχεία και πηγές), τη διαδικασία, τα αίτια, τα περιστατικά για τις τρεις ελληνικές πτωχεύσεις. Του Καποδίστρια -που όταν ανέλαβε βρήκε το κράτος πτωχευμένο-, του Χαριλάου Τρικούπη που έχτισε το κράτος και του Ελ. Βενιζέλου που το μεγάλωσε και πραγμάτωσε το σύγχρονο κράτος. Ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε. Ο Τρικούπης και ο Βενιζέλος ηττήθηκαν στις εκλογές.
Η ουσία, πάντως, είναι ότι στα τέλη του 1893 το εξωτερικό δημόσιο χρέος από τα δάνεια ανερχόταν συνολικά στα 643 εκατ. χρυσά γαλλικά φράγκα και αντιπροσώπευε περίπου το 150% του ετήσιου ακαθάριστου εθνικού προϊόντος της Ελλάδας, το δε εσωτερικό χρέος ανερχόταν σε 211 εκατ. δραχμές. Το 1932, κατά τραγική ειρωνεία, το σύνολο του δανείου ανερχόταν σε 1.022 εκατ. χρυσά φράγκα που αντιπροσώπευαν περίπου πάλι το 150% του ετήσιου ακαθάριστου εθνικού προϊόντος, όπως ακριβώς και στα μέσα του 2011 ανερχόταν στο ίδιο ποσοστό. Σαν φάρσα της ιστορίας. Η πτώχευση του 1827 οφειλόταν στην κακοδιαχείριση και την καταλήστευση των δύο δανείων της Ελληνικής Επανάστασης. Στην περίπτωση του Τρικούπη και του Βενιζέλου στη διεθνή συγκυρία και τον υπερδανεισμό. Ομως, ο υπερδανεισμός τους εξυπηρετούσε παραγωγικά έργα που άργησαν ν’ αποδώσουν. Βραχυπρόθεσμα, από τις πτωχεύσεις του 1893 και 1932 η χώρα δεινοπάθησε, αλλά μακροπρόθεσμα ωφελήθηκε λόγω των παραγωγικών έργων.
Πικρά συμπεράσματα
Τα συμπεράσματα στα συγκείμενα του βιβλίου του Νίκου Σοϊλεντάκη είναι πλούσια.
Από τα σημαντικότερα, αυτό του Ροΐδη, ότι «το πονηρότερον αλλά το μάλα εξαπατώμενον εξ όλων των ζώων της γης είναι ο Ελλην». Οτι η Ελλάδα, από την εμφάνισή της, ήταν ένας «regime taker», ένας δέκτης αποφάσεων που δεν καθορίζει τους κανόνες των διεθνών παιγνίων. Και ο κατάλογος συνεχίζεται: σκληρή στάση και αλαζονεία των δανειστών (η βασίλισσα Βικτωρία επέκρινε τον εγγονό της Κάιζερ Γουλιέλμο Β΄ για «επαίσχυντον συμπεριφορά… και θλιβερή» στο Ημερολόγιό της), προβλήματα αξιοπιστίας της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές, σημαντικός περιορισμός της εθνικής κυριαρχίας, δικαιώματα παρεμβάσεων για να προστατεύονται προνομιακά τα συμφέροντα των δανειστών, εξαρτημένη οικονομία, ευπάθεια στους εξωγενείς παράγοντες, διεθνής Τύπος (οι αντιλήψεις περί τιμιότητας του Τρικούπη «δεν διαφέρουν από εκείνες των πορτοφολάδων» Εκόνομιστ) κ.λπ., κ.λπ.
Ο κατάλογος όσον αφορά τη δική μας συμπεριφορά είναι εξίσου μακρύς. Η φοροδιαφυγή, που χωρίζει τους «Ελληνες σε ραγιάδες και αγάδες», το εγχώριο πλιάτσικο και τα λαμόγια εποχής, τα συμπεράσματα του καθηγητή Ανδρεάδη ότι η πτώχευση του 1893 οφειλόταν στα λάθη μας, στις περιστάσεις και στην απληστία των ξένων χρηματιστών κ.ο.κ.
Το βιβλίο πρέπει να διαβαστεί για την απόλαυση της λόγιας ελληνικής γλώσσας, μα κυρίως για τις πικρές αλλά ωφέλιμες ιστορικές αλήθειες του, δηλαδή, σαν αντίδοτο στην κοντή ιστορική μνήμη. Μπορεί να διαβαστεί και ως λοξή απάντηση στα αμείλικτα ερωτήματα «πώς», «γιατί», «τις πταίει» των προεκλογικών δημοσιολογούντων «μνημονιακών» και «αντιμνημονιακών»: Φταίμε κυρίως εμείς, αλλά και οι δανειστές που «και εις αυτόν τον διάβολον ήθελαν μετά χαράς δανείσειν αργύρια, αν ο διάβολος είχε να τους ασφαλίσει με ενέχυρα» (Α. Κοραής).
Οπως ακριβώς το είχε πει ο Χέγκελ: «Ανθρωποι και κυβερνήσεις ποτέ δεν διδάχτηκαν τίποτα από την Ιστορία, ούτε ποτέ καθόρισαν τη δράση τους επάνω σε αλήθειες και αρχές στηριγμένες σ’ αυτήν».
Αμπελόκηποι, τρεις το μεσημέρι. Πρόλαβε κι άρπαξε την πόρτα του ασανσέρ λίγο πριν κλείσει. Η γυναίκα είδε ταυτόχρονα το μισοκαλυμμένο του πρόσωπο και το μαχαίρι. Μετά ένιωσε το χτύπημα στη μύτη, παρά ταύτα έσφιξε αυτόματα τα χέρια στο λουρί της τσάντας. Τα χτυπήματα ήρθαν απανωτά. Ομως ικέτευσε, «σε παρακαλω, μη, όχι...»... Επειτα όλα σκοτείνιασαν. Ολο και περισσότεροι νιώθουν απροστάτευτοι μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, μέσα στο μαγαζί τους. Τα περιστατικά κακοποιήσεων ή και ψυχρών εκτελέσεων πολιτών, νέων, κυρίως όμως ηλικιωμένων, βενζινάδων, περιπτεράδων, χρυσοχόων είναι συχνά - και εκφοβιστικά. Ο τρόμος για μία αναπάντεχη συναπάντηση με τον κακοποιό τα ισοπεδώνει όλα, αυτοκυριαρχία, ευθυκρισία, εμπειρία. Δεν υπάρχουν πια για τον έντρομο πολίτη περιοχές «σκουπιδοτενεκέδες» για τα ανθρώπινα απόβλητα της κανονικής κοινωνίας και νησίδες ασφάλειας, ο κίνδυνος θεωρητικά παραφυλάει πίσω από κάθε γωνία. Η αύξηση της εγκληματικότητας, αναμενόμενη σε εποχή παρατεταμένης κοινωνικο-οικονομικής κρίσης, αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τα αντανακλαστικά της κοινωνίας. Ο ληστής χτυπάει ό,τι θεωρεί περισσότερο αφύλακτο. Αν προ διετίας συχνότερες ήταν οι ληστείες τραπεζών, σήμερα, που αυτές έχουν σχετικά θωρακιστεί, είναι τα διαμερίσματα και οι αποθήκες πολυκατοικιών, όπου κάποιοι έκρυψαν τις οικονομίες εν όψει χρεοκοπίας, οι μονοκατοικίες στα προάστια και την επαρχία, τα χρυσοχοεία και σταθερά ό,τι ταμείο έχει συνεχείς βραδινές και νυχτερινές εισπράξεις. Η Ελλάδα δεν είναι ίδια με άλλοτε, η χώρα με τη χαμηλότερη εγκληματικότητα. Εχει ενταχθεί από καιρό στον χάρτη του παγκόσμιου εγκλήματος και ταυτόχρονα έχει κοινωνικο-οικονομικά απορρυθμιστεί, με αποτέλεσμα το έγκλημα, σαν διαβρωτικό υγρό, να έχει εξαπλωθεί κι εκεί όπου το αίσθημα ασφάλειας ήταν περισσότερο εδραιωμένο. Ταυτόχρονα, η περισσότερη ή λιγότερη ασφάλεια που μοιάζει να απολαμβάνει κανείς συνδέεται με το τι μπορεί να κάνει ο ίδιος γι’ αυτήν -ειδικές κλειδαριές, φράχτες, ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου ή ένα ολόκληρο ιδιωτικό αστυνομικό σώμα... Ομως ούτε η θωράκιση, τα σπίτια φρούρια (άλλωστε αυτά μπορεί να τα κατασκευάσει μόνο μια συγκεκριμένη κατηγορία εύπορων πολιτών), ούτε η βία στη βία, δηλαδή η ελεύθερη οπλοφορία (η οποία επιτείνει το έγκλημα) αποτελούν λύση. Η διαφορά θα φανεί όταν η χώρα ορθοποδήσει, όταν υπάρξει μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή και πρόληψη. Δηλαδή, εργασία, παιδεία, πρόνοια, που σήμερα μοιάζουν για τους περισσότερους προνόμια που χάθηκαν για πάντα. Οπως κινδυνεύει να χαθεί και η λογική, η ψυχραιμία. Να επικρατήσει κλίμα πανικού που οδηγεί στην αυτοδικία. Η ανοχή μέσα σε μια αντίξοη καθημερινότητα είναι κάτι εξαιρετικά εύθραυστο. Ομως ταυτόχρονα είναι και κάτι πολύ ισχυρό, ίσως εν τέλει ισχυρότερο από την ακόρεστη ωμότητα του εγκλήματος που ποδοπατεί ζωές και τύχες. Ωστόσο, η ανοχή δεν μπορεί να καλλιεργηθεί και να «επιβιώσει» μέσα σε ένα περιβάλλον εξαχρειωμένης εξουσίας που ενδιαφέρεται μόνο για τους εκλεκτούς της, σε ένα περιβάλλον κλοπής του κοινού χρήματος από τον μηχανισμό και τους λειτουργούς του, επιλεκτικής παρέμβασης, μηδενικής κοινωνικής αρωγής. Μπορεί; http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_06/04/2012_436792
Η συγγραφέας Μάρω Δούκα συζήτησε με μαθητές της Β΄ Λυκείου στον Βύρωνα και απάντησε στα αγωνιώδη ερωτήματά τους
Της Ολγας Σελλα
«Αυτό που μου αρέσει περισσότερο απ’ όλα είναι να πηγαίνω στα σχολεία και να μιλάω με τους μαθητές», μας είπε η πεζογράφος Μάρω Δούκα στο τηλεφώνημα συνεννόησης για μια συνέντευξη. Αποφασίσαμε να την ακολουθήσουμε και μία Πέμπτη μεσημέρι βρεθήκαμε στο 1ο Λύκειο Βύρωνα. Η Μάρω Δούκα ήταν προσκεκλημένη της Λέσχης Ανάγνωσης του σχολείου. Οι μαθητές της Β΄ Λυκείου ήταν οι κύριοι συνομιλητές της. Την υποδέχτηκαν στη δανειστική βιβλιοθήκη του σχολείου με στίχους και μουσική από τον «Ερωτόκριτο» του Βιτσέντζου Κορνάρου. Τρεις μαθήτριες διάβασαν αποσπάσματα από ένα διήγημα που περιέχεται στην τελευταία της συλλογή διηγημάτων «Γιατί εμένα η ψυχή μου» (εκδ. Πατάκης) και συνομίλησαν μαζί της για περίπου τρεις ώρες χωρίς να διακόψει ούτε για μια φορά ήχος κινητού αυτή τη συνάντηση. Οι καθηγητές έδωσαν απολύτως τον χώρο στους μαθητές, δεν παρενέβησαν, δεν καθοδήγησαν. Η μόνη ερώτηση καθηγητή ήταν η πρώτη, για να σπάσει η αμηχανία των μαθητών, και αφορούσε το πρώτο της βιβλίο.
Η μαθητική της ζωή στα Χανιά, η φοιτητική στην Αθήνα, η δικτατορία, η επαφή της με αριστερές οργανώσεις στα χρόνια της δικτατορίας, τα ιδεολογικά διαβάσματα της εποχής, ο νεανικός Μαρξ «που κουβαλάει τον ακυρωμένο ποιητή», ο πολύγραφος, οι προκηρύξεις, ο «διαρκής αγώνας του ανθρώπου να κατανικήσει τους φόβους του» έδωσαν ένα πλήρες πορτρέτο της Μάρως Δούκα. Ετσι κι αλλιώς, η σύγχρονη Ιστορία είναι παρούσα όχι μόνο στη ζωή της Μάρως Δούκα αλλά και στα μυθιστορήματά της. Και οι έφηβοι στον Βύρωνα ήθελαν να μάθουν από μια συγγραφέα για όσα έζησαν οι γονείς τους, αλλά και για όσα συμβαίνουν στη σημερινή πολιτική και κοινωνική ζωή.
Και η Μάρω Δούκα δεν δίστασε να καταρρίψει μερικούς από τους σύγχρονους μύθους. Οπως εκείνον της καθολικής αντίστασης στη δικτατορία: «Εκ των υστέρων, με τη μεταπολίτευση και τη σύλληψη των πρωτεργατών της δικτατορίας, η ελληνική κοινωνία, ίσως και από ανάγκη αυτοσυντήρησης, αθωώθηκε. Ολοι ήταν αντιστασιακοί, όλοι είχαν υψώσει τη γροθιά τους στη δικτατορία του Παπαδόπουλου... Δεν ήταν έτσι. Ηταν μετρημένοι αυτοί που πραγματικά από την αρχή είχαν πάρει την απόφαση να αντισταθούν. Η δικτατορία δεν έπεσε από την αντίσταση του ελληνικού λαού. Επεσε γιατί άλλαξαν οι συγκυρίες. Δηλαδή το Πολυτεχνείο δεν έριξε τη δικτατορία».
Μαζί με την πολιτική και τη σύγχρονη κοινωνία, παρούσα ήταν και η μετανάστευση! Αφορμή το διήγημα της Μάρως Δούκα «Σας αρέσει ο Μπραμς;», με ηρωίδα μια οικονομική μετανάστρια που κατέληξε στην παράνομη πορνεία. Οι νεαροί μαθητές συμβιώνουν στα ίδια θρανία με μετανάστες δεύτερης γενιάς και ευαισθητοποιούνται ιδιαίτερα με όσα συμβαίνουν αυτόν τον καιρό. Οι απορίες, πολλές. «Με τον ξένο στην αυλή σου τι θα κάνεις; Υπήρξαμε κι εμείς ξένοι σε άλλες αυλές. Αυτό που γίνεται τώρα, εν όψει εκλογών, ότι θα στηθούν στρατόπεδα και κέντρα φιλοξενίας, υποκρισία δεν είναι; Για όλους εμάς που ζούμε και αγαπάμε την Αθήνα και το ιστορικό κέντρο της, δεν μας αρέσει καθόλου όπως είναι. Το ερώτημα είναι πώς έφτασε ώς εδώ... Πρέπει να βρεθεί μια λύση γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Το καλύτερο που θα μπορούσε να γίνει όσο πιο γρήγορα, πιο αποτελεσματικά και πιο ανώδυνα για τους ίδους να προωθηθούν στις χώρες τους. Η αλήθεια είναι ότι με τις συνθήκες που ζουν εδώ δεν μπορώ να διανοηθώ πόσο χειρότερα είναι στην πατρίδα τους... Αλλά φοβάμαι ότι θα τους διασκορπίσουν σε στρατόπεδα ανά την Ελλάδα, και είμαι σχεδόν σίγουρη ότι έτσι θα μείνουν. Το πρόβλημα των λαθρομεταναστών θα λυθεί επειδή καίει, όπως τώρα, το κέντρο της Αθήνας. Αν τους διασκορπίσεις στη Θεσσαλία, στη Μακεδονία κ.λπ. θα ξεχαστούν».
Βίαιες μετακινήσεις
Η συζήτηση για τα σύνορα, για τη μετάβαση από τη μια χώρα στην άλλη έχει ανάψει. «Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο αιώνας μας θα είναι αιώνας βίαιων μετακινήσεων. Και όπου μια κοινωνία μπορεί να αφομοιώσει τους καινούργιους, εκ των υστέρων αυτή η κοινωνία θα βγει πιο δυνατή. Αλλά εμείς σ’ αυτή τη φάση, έτσι όπως είμαστε, δεν μπορούμε να αφομοιώσουμε τίποτα. Τον πρώτο καιρό τα πράγματα ήταν αλλιώς, γι’ αυτό και οι Αλβανοί ενσωματώθηκαν».
Οι νεαροί έφηβοι στον Βύρωνα είναι ευαισθητοποιημένοι, ενημερωμένοι, έχουν απορίες, δεν δέχονται τα αυτονόητα, διατυπώνουν τολμηρές απόψεις. Οπως η μαθήτρια που είπε ότι τελικά εμείς αποφασίζουμε για την τύχη όλων αυτών των ανθρώπων κι εκείνοι δεν έχουν λόγο. ΄Η ο μαθητής που, παρότι είχε πέσει θύμα κλοπής στο σπίτι του, αναφέρθηκε με συμπάθεια στις δύσκολες συνθήκες ζωής των ανθρώπων που ζουν παράνομα στη χώρα μας. Και η Μάρω Δούκα, ακούραστη, εξηγούσε διαρκώς: «Το πρόβλημα φαίνεται ελληνικό, αλλά είναι ευρωπαϊκό. Εχει να κάνει με την ευρωπαϊκή κοινωνία, που την αισθάνομαι πιο γερασμένη. Σαν να ξέχασε ότι εξέθρεψε τον Διαφωτισμό και την πάλη των ιδέων»!
Και αφού είχαν τελειώσει τα πολιτικά, κάποιος μαθητής τη ρώτησε αν έχει γράψει ποτέ ποίηση. Η απάντηση ήταν σαν πρόσκληση στο εργαστήρι της γραφής της. «Οχι. Αλλά πάντοτε όταν τέλειωνα το όποιο πεζογράφημά μου φιλοδοξούσα να το επεξεργαστώ σαν να είναι ποίημα. Η ποίηση έχει τους δικούς της κανόνες, τη δική της ματιά στα πράγματα. Η ποίηση είναι στην κορυφή της πυραμίδας του γραπτού λόγου. Το μυθιστόρημα είναι η συνθετότερη μορφή, και αν ένας έχει πάρει και πολύ στα σοβαρά τον ρόλο του μυθιστοριογράφου, μέσα από τη δουλειά του μπορεί να ασκηθεί και ως ποιητής, και ως δοκιμιογράφος, και ως ιστορικός. Το μυθιστόρημα από τη φύση του συνομιλεί με όλες τις ανθρωπιστικές επιστήμες».
Στα βιβλία αναζητήστε την ουσία της ζωής σας
Με απόλυτο σεβασμό προς τους μαθητές και τις απόψεις τους, η Μάρω Δούκα στην αρχή αυτοσυστήθηκε, με στιγμές από τη διαδρομή της. Και όσο περνούσε η ώρα το αρχικό αυτονόητο άγχος έδινε τη θέση του σε μια εκ βαθέων συνομιλία, σε μια ειλικρινή και ισότιμη συζήτηση. «Είμαι πια 65 χρόνων, γεννήθηκα στα Χανιά κι έχω γράψει δεκατέσσερα βιβλία. Αν μου ζητούσαν να διαλέξω ανάμεσα στο διάβασμα και το γράψιμο, χωρίς δεύτερη σκέψη θα έλεγα ότι το γράψιμο μπορεί να το αφήσω κάποια στιγμή, το διάβασμα όχι. Αν έγινα συγγραφέας είναι γιατί από την ηλικία τη δική σας περίπου και μετά διάβασα πολύ. Βρέθηκα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη των Χανίων και μαγεύτηκα».
Θυμήθηκε με συγκίνηση τον βιβλιοθηκάριο που την οδήγησε στην «περιπέτεια της ανάγνωσης», χαρακτήρα που έχει εντάξει σε αρκετές από τις ιστορίες της, και υπερασπίστηκε με πάθος τα οφέλη της εξωσχολικής ανάγνωσης παρότι γνωρίζει «ότι οι μαθητές είναι οι πιο σκληρά εργαζόμενοι Ελληνες. Το σημαντικό είναι να γνωρίζετε ότι ένα καλό λογοτεχνικό βιβλίο σάς περιμένει και θα μπορούσατε στις σελίδες του να αναζητήσετε την ουσία της ζωής σας. Γιατί το καλό βιβλίο μάς βοηθάει να οξύνουμε την παρατήρηση και την κρίση μας, να τροφοδοτήσουμε και να ανακινήσουμε τη φαντασία μας, να ονειρευτούμε μια δικαιότερη κοινωνία, να αισθανθούμε ότι είμαστε συνειδητοί και ελεύθεροι πολίτες. Και όταν γίνεις συνειδητός και επίμονος αναγνώστης οδηγείσαι λίγο λίγο και στη δική σου ανάγκη να αφηγηθείς ξανά τον κόσμο. Τα πρώτα μου χειρόγραφα, που βέβαια τα έσκισα, ήταν σαν να ξαναέγραφα σελίδες μυθιστορημάτων που είχα αγαπήσει. Είχα αγαπήσει πολύ τον Γρηγόριο Ξενόπουλο, έναν από τους θεμελιωτές του κοινωνικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα. Επίσης είχα αγαπήσει και αγαπώ, αν και από τότε δεν τον έχω ξαναδιαβάσει, τον Καραγάτση. Και πάνω απ’ όλα, ο παρηγορητής της εφηβείας μου ήταν ο Καζαντζάκης».
Η Μάρω Δούκα ξενάγησε τους μαθητές στο εκδοτικό τοπίο της δεκαετίας του ’60 και του ’70, μίλησε για τη μορφή της Νανάς Καλλιανέση στον «Κέδρο», για τον Γιάννη Ρίτσο, τον Στρατή Τσίρκα και τον Βάρναλη και πώς η ίδια διόρθωσε το πρώτο της βιβλίο, την «Πηγάδα», αφήνοντας «καμιά 100στή λάθη»!
«Να κυνηγάτε το δύσκολο»
«Ο υπολογιστής είναι ευκολία, αλλά μπορεί να σε οδηγήσει και στη φλυαρία τη συγγραφική, αν δεν έχεις τα κότσια να το αντιμετωπίσεις κάπως. Και δεν σας κρύβω ότι αντιμετωπίζω με καχυποψία τον εαυτό μου. Ισως να μην είναι τυχαίο ότι από το “Ενας σκούφος από πορφύρα” και με τον υπολογιστή υπό μάλης τα βιβλία μου άρχισαν να γίνονται τούβλα! Μπορεί να ευθύνεται και ο υπολογιστής, δεν θέλω να υποσκάψω τελείως τον εαυτό μου. Αλλά αυτό που θέλω να πω, όσο κι αν ακούγεται λίγο δασκαλίστικο, είναι στη ζωή σας να κυνηγάτε το δύσκολο. Να αποφεύγετε μετά βδελυγμίας το εύκολο! Αυτή η ευκολία που θέλουμε όλοι κολάκεψε κι εκείνο το “εδώ και τώρα σοσιαλισμός”, “Τσοβόλα, δώστα όλα” και αρχίσαμε να πιστεύουμε ότι σήμερα είμαστε έτσι κι αύριο θα ξυπνήσουμε με σοσιαλισμό. ΄Η δεν έχουμε μία αλλά αύριο θα πλουτίσουμε. Ολα αυτά κολάκεψαν την ευκολία μας. Ενας τρόπος να αντισταθούμε είναι να κυνηγάμε το δύσκολο» είπε πριν τους αποχαιρετήσει έναν έναν.
Στίχοι αξιοπρόσεκτοι στους οποίους αφήνεσαι και απλά ταξιδεύεις, ευτυχώς υπάρχουν ακόμη τραγούδια που φωνάζουν ότι ο ρομαντισμός και η αισθαντικότητα είναι σταθερές αξίες στην ανθρώπινη φύση διεθνώς και δεν πτοούνται από το διεθνές αλαλούμ του καταναλωτισμού που μας έχει οδηγήσει στον ανύπαρκτο και ανούσιο έρωτα. Εύγε...
with piranha teeth I been dreaming of you and the taste of your love so sweet honest its true
through my heart flows sleep and the dark heavy rain where the gravedigger's song is sung you've been torturing me
tout est noir, mon amour tout est blanc je t'aime, mon amour comme j'aime la nuit
love, is the medicine good? is the crow flying eight miles high? over wire and wood
shovel down six feet with a head heavy pain the magnolia blooms so sweet and it fades just the same
to the stars my love to the sea to the wheels my love till they roll all over me
oh love, i been thnking of you with razor white teeth so sharp honest its true
in my blood flows sleep and the dark heavy rain the magnolia blooms so sweet only torturing me
to the stars my love to the sea to the wheels my love till they roll all over me
See through the eyes of a child and it won't be real Eyes neither hateful or cruel no lies conceal
Eyes that wander, eyes that strayed while the shame in your heart remains
Cryin' were the eyes of a child in pain, tonight Tears that i bled on you from the heart of an angel of fear, tonight
We can wander, we could stray but the shame remains
See through the eyes of a child and it won't be real I have loved your eyes neither hateful or cruel no lies conceal
We could wander, we could stray but the shame, has remained has remained it has remained. Υγ. Ευχαριστώ τον ηθικό αυτουργό για την παρακολούθηση της υπέροχης συναυλίας
Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις. Οδυσσέας Ελύτης
