Εφημερίδα Καθημερινή, 8-6-2010
Ο πληροφοριακός βομβαρδισμός που καθημερινά δεχόμαστε μεταβάλλει τον τρόπο που σκεπτόμαστε
The New York Times
Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τα τηλεφωνήματα στο κινητό και ο πληροφοριακός βομβαρδισμός που καθημερινά δεχόμαστε μεταβάλλει τον τρόπο που σκεπτόμαστε και συμπεριφερόμαστε. Η ικανότητα εστίασης της προσοχής και συγκέντρωσης δυναμιτίζεται πραγματικά από τις μικρές εκρήξεις πληροφοριών που δεχόμαστε καθημερινά. Και η διέγερση που μας προκαλεί ο διαρκής κατακλυσμός από νέα δεδομένα είναι εθιστική. Οταν εκλείψει, καταλαμβανόμαστε από ανία.
Οι ερευνητές λένε πως ακόμα και όταν δεν προσπαθούμε να απαντήσουμε στο τηλέφωνο, να στείλουμε ένα μήνυμα με το κινητό, να ελέγξουμε το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο παρακολουθώντας τηλεόραση, η σκέψη μας παραμένει κατακερματισμένη.
«Η τεχνολογία αναδημιουργεί τα εγκεφαλικά μας κυκλώματα», εξηγεί η Νόρα Βολκόφ, διευθύντρια του Εθνικού Ινστιτούτου κατά της Τοξικομανίας, εξηγώντας ότι ο εθισμός που προκαλεί η τεχνολογία συγκρίνεται με αυτόν του φαγητού και του σεξ, αλλά όχι των ναρκωτικών και του αλκοόλ. Η αλήθεια είναι ότι η χρήση της τεχνολογίας μπορεί να είναι επωφελής για τον εγκέφαλο. Οι χρήστες του Ιντερνετ, παραδείγματος χάριν, είναι πιο επιδέξιοι στην αναζήτηση πληροφοριών, ενώ παίκτες βιντεοπαιχνιδιών έχουν μεγαλύτερη οπτική οξύτητα. Ομως, εκτός από τις συνέπειές της στη φυσιολογία μας, η σύγχρονη τεχνολογία μεταβάλλει και τον τρόπο που ζούμε. Ο εργασιακός χώρος επεκτάθηκε παντού, οι αποστάσεις εκμηδενίστηκαν, είμαστε πιο αποτελεσματικοί και έχουμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο, αλλά η έλλειψη συγκέντρωσης είναι πια τρόπος ζωής.
Ταυτόχρονα όμως είμαστε και έρμαια πάσης φύσεως πληροφοριών. Σήμερα δαπανούμε κατά μέσον όρο 12 ώρες ημερησίως παρακολουθώντας τα διάφορα Μέσα (μία ώρα στο Ιντερνετ ή την τηλεόραση μετρά διπλά). Το 1960 η ημερήσια απασχόληση με αυτά δεν ξεπερνούσε τις πέντε ώρες.
Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ απέδειξαν ότι όσοι έχουν κάνει την τεχνολογία μέρος της καθημερινότητάς τους έχουν δυσκολία να συγκεντρωθούν σε ένα συγκεκριμένο καθήκον, αλλά είναι έτοιμοι να στρέψουν το ενδιαφέρον τους σε οτιδήποτε νέο, όπως θα μπορούσε να είναι ο ήχος ενός εισερχόμενου e-mail. Ετσι με μεγάλη δυσκολία τηρούν τις προτεραιότητες που έχουν θέσει.
Οι ερευνητές ανησυχούν ιδιαίτερα για τα αποτελέσματα αυτής της πληροφοριακής καταιγίδας στα παιδιά, καθώς τα αποτρέπει από το να εστιάσουν το ενδιαφέρον στα μαθήματά τους. Επίσης η χρήση της τεχνολογίας θέτει σε κίνδυνο τον οικογενειακό ιστό, ιδιαίτερα όταν ο γονιός προτιμά να ελέγξει το ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο από το να παίξει με τα παιδιά του.