Σάββατο 8 Μαΐου 2010

Αντί για αιώνια λιακάδα, αιώνια καταχνιά για φωτεινά μυαλά


Tης Mαριαννας Tζιαντζη
"Tην περασμένη εβδομάδα, οι «Ανιχνεύσεις» (ΕΤ3) του Παντελή Σαββίδη είχαν καλεσμένο έναν κορυφαίο επιστήμονα, τον Δημήτρη Χριστοδούλου. Το 1967, στα 16 του, έφυγε για σπουδές στο Πρίνστον και σήμερα διδάσκει Φυσική και Μαθηματικά στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης. Με λαμπρή ακαδημαϊκή καριέρα και πολλές σημαντικές δημοσιεύσεις στους τομείς της γενικής θεωρίας της σχετικότητας, της μηχανικής των ρευστών και άλλους. Η παρουσία του στην εκπομπή συνέπεσε με την αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ. Ο λόγος που δεν εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα είναι ότι στη Ζυρίχη μπορεί να διδάσκει έξι μήνες το χρόνο και τους άλλους έξι να ασχολείται αποκλειστικά με την έρευνα.
Είχαμε λοιπόν την ευκαιρία, ειδήμονες και αδαείς, να γνωρίσουμε έναν ευφυή, δημιουργικό και ανήσυχο άνθρωπο που δε μίλησε μόνο για τα μεγάλα θέματα που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας, αλλά και για τον εαυτό του. Οταν ήταν μαθητής, πήγαινε στον Ελευθερουδάκη και αγόραζε βιβλία μαθηματικών: «Ελυνα όλες τις ασκήσεις», λέει γελώντας σαν να ήταν το πιο διασκεδαστικό πράγμα στον κόσμο. Ο κ. Χριστοδούλου γελάει συχνά – και αυτό είναι το πρώτο πράγμα που προσέχει ο τηλεθεατής. Δεν χαχανίζει, απλώς όλο το πρόσωπό του γίνεται ένα γέλιο καθώς αυτός αναπτύσσει περίπλοκες έννοιες. Χαίρεται, θέλει να μοιραστεί αυτήν τη χαρά μαζί μας και μας εκμυστηρεύεται ότι αγαπά τα μαθηματικά, «σε υπερβολικό βαθμό», για τρεις λόγους: Πρώτον, για την ομορφιά τους («το ωραιότερο πράγμα που έχει κάνει ο άνθρωπος»), δεύτερον, για την αίσθηση της σιγουριάς που μας δίνουν οι αποδείξεις, όπως αυτές του Ευκλείδη που, αν και διατυπώθηκαν γύρω στο 300 π. Χ., ισχύουν και σήμερα («τι άλλο είναι τόσο ανθεκτικό στο χρόνο;») και, τρίτον, γιατί «με τα μαθηματικά εμβαθύνει κανείς στη φύση».
Ισως στα περισσότερα αυτιά να ηχούσαν στρυφνά ή και αλαμπουρνέζικα τα όσα έλεγε ο κ. καθηγητής, όμως ακόμα κι ένας μαθητής λυκείου, που αγαπά τη Φυσική και δεν είναι παγιδευμένος στα SOS των εξετάσεων, θα μπορούσε να καταλάβει, αν όχι όλα, πάντως αρκετά από τα όσα ειπώθηκαν και, κυρίως, να πειστεί ότι αξίζει τον κόπο να κουραστεί, να μελετήσει για να τα κατανοήσει.
Οση αισιοδοξία και αν μας χάρισε η τηλεοπτική γνωριμία με τον κ. Χριστοδούλου, άλλη τόση θλίψη μάς προκαλεί η επίγνωση ότι και στην Ελλάδα υπάρχουν πάμπολλα χαμένα φωτεινά μυαλά, πάμπολλοι μικροί Μότσαρτ της επιστήμης που δεν τους έχει δοθεί η δυνατότητα και το κίνητρο να γνωρίσουν αυτό που θα μπορούσαν να αγαπήσουν. Σήμερα ο φοιτητής των Μαθηματικών ή της Φυσικής είναι ο μέλλων αδιόριστος ή ο ωρομίσθιος του φροντιστηρίου, είναι ο πλεονάζων, αυτός που δεν τον έχει ανάγκη η κοινωνία. Αντί για αιώνια λιακάδα, αιώνια καταχνιά".
Ή αλλιώς θα συμπληρώσω εγώ η απόλυτη μοναξιά, η απόλυτη απαξίωση και ένα ερωτηματικό για το μέχρι τώρα αγώνα του καθενός από όσους αγάπησαν την επιστήμη και τη συνεχή μελέτη, το μόχθο της εσώτερης ανάπτυξης....Γιατί να αισθάνεται κανείς τόσο γραφικός, παράταιρος αλλά και πτωχός συνάμα;

Δεν υπάρχουν σχόλια: