«Ο Καβάφης είναι στην καρδιά μου»

Η βρετανίδα ηθοποιός Κλερ Μπλουμ, που συνέδεσε τη ζωή και το έργο της με θρύλους όπως ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο Λόρενς Ολίβιε και ο Ρίτσαρντ Μπάρτον, έρχεται στην Ελλάδα για να απαγγείλει ποιήματα του μεγάλου Αλεξανδρινού

ΠΡΟΣΩΠΑ

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ | Κυριακή 4 Μαΐου 2008 (Εφημερίδα το Βήμα)

Η μοίρα το έφερε για την Κλερ Μπλουμ να γνωρίσει και να αγαπήσει την Ελλάδα εκεί γύρω στα 60 χρόνια της και αφού είχε ήδη διαγράψει μεγάλο μέρος του κύκλου μιας συναρπαστικής ζωής. Η θεατρική και κινηματογραφική ηθοποιός άρχισε την καριέρα της με κλασικούς ρόλους εποχής για να ασχοληθεί εν συνεχεία με το σύγχρονο ρεπερτόριο. Η ίδια, η οποία επιλέχθηκε από τον Τσάρλι Τσάπλιν να πρωταγωνιστήσει στα «Φώτα της ράμπας» και συνέδεσε τη ζωή της με θρύλους του παγκόσμιου σινεμά όπως ο Ροντ Στάιγκερ, ο Λόρενς Ολίβιε και ο Ρίτσαρντ Μπάρτον, πλησίασε την Ελλάδα μέσα από μία ταινία. Οι «Τρωάδες» του Μιχάλη Κακογιάννη - όπου συμμετείχε από κοινού με τις Κάθριν Χέπμπορν, Βανέσα Ρεντγκρέιβ και άλλους - άνοιξαν το 1971 στη βρετανίδα ηθοποιό ένα «παράθυρο» στον αρχαίο και σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό. Εκτοτε η Κλερ Μπλουμ ζήτησε και βρήκε αφορμές να γνωρίσει καλύτερα μια χώρα η οποία ξετύλιγε υποσχέσεις με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Και σήμερα η 77χρονη πλέον ηθοποιός έχει τις προτιμήσεις της σε συγκεκριμένες εκδόσεις ποιημάτων των Ελύτη, Σεφέρη, Καβάφη, ενώ βρίσκει καταφύγιο ξεκούρασης στο σπίτι της στον Πόρο, περιστοιχισμένη από πολλούς έλληνες φίλους και «καλούς γείτονες» όπως η ίδια αναφέρει. Ετσι κάποιοι εξ αυτών την παρότρυναν να έρθει στην Αθήνα την Πέμπτη 8 Μαΐου για να διαβάσει καβαφική ποίηση στην παρουσίαση του βιβλίου «C.Ρ. Cavafy. The collected poems», σε μετάφραση Ευάγγελου Σαχπέρογλου, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον εκδοτικό οίκο Oxford University Press. Η θετική απάντησή της ήταν κάτι περισσότερο από φυσικό επακόλουθο...

«Ο Κωνσταντίνος Καβάφης είναι πολύ κοντά στην καρδιά μου. Γι' αυτό με ικανοποίησε τρομερά η πρόταση του ζεύγους Νίκολας και Μάτι Εγκον, τους οποίους συνάντησα σε διάλεξη στο Λονδίνο, διοργανωμένη από την επίσης ελληνίδα φίλη μου Φανή-Μαρία Τσιγκάκου, να έρθω στην Ελλάδα και να τον τιμήσω» είπε στο «Βήμα της Κυριακής» η Κλερ Μπλουμ. Οπερ εγένετο. Πρώτος σταθμός φυσικά του τελευταίου ταξιδιού της στην Ελλάδα ήταν ο Πόρος. Αμέσως μετά «πετάχτηκε» στην Αθήνα λίγες ημέρες πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα προκειμένου να ηχογραφήσει μαζί με τον Κώστα Καστανά - εκείνη στα αγγλικά και εκείνος στα ελληνικά - την απαγγελία των 24 ποιημάτων του μεγάλου Αλεξανδρινού: από το «Πρώτο σκαλί» του 1899 ως «Στα 200 π.Χ.» του 1931. Το CD με τις καταγεγραμμένες απαγγελίες θα δοθεί στο κοινό μαζί με το πρόγραμμα της εκδήλωσης, η οποία σε συνεργασία με τη Βρετανική Σχολή στην Αθήνα και τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη θα πραγματοποιηθεί στο Cotsen Hall (το αμφιθέατρο της Γενναδείου Βιβλιοθήκης), επίκεντρο των εκδηλώσεων «Μνήμη Κ.Π. Καβάφη, εβδομήντα πέντε χρόνια από τον θάνατό του».

«Εχω κάνει τη γνωριμία μου με τους μεγάλους έλληνες ποιητές εδώ και πολλά χρόνια. Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα ενώπιον του έργου τους αντιλήφθηκα πόσο διαφορετικοί είναι από οποιουσδήποτε άλλους ευρωπαίους ποιητές έχω γνωρίσει. Η κληρονομιά της ελληνικής ιστορίας εμπνέει το έργο τους με διαφορετική χροιά» τόνισε. Η ίδια μιλάει με ενθουσιασμό για τις καινούργιες εμπειρίες που αποκόμισε μέσα από τη διαδικασία μελέτης και προετοιμασίας της απαγγελίας. «Ηταν ιδιαίτερα ενδιαφέρον για μένα να εμβαθύνω σε αυτά τα ποιήματα. Επρεπε να τα διαβάσω πολύ προσεκτικά, και όχι μερικώς, απλώς και μόνο για να τα απολαύσω. Τότε συνειδητοποίησα ότι είναι πολύ περισσότερο επιδέξια και ραφιναρισμένα από όσο νόμιζα ως σήμερα». Παρ' όλα αυτά η Κλερ Μπλουμ δεν φαίνεται να έχει ίχνος αγωνίας για την εξέλιξη της βραδιάς ως προς την επικοινωνία με το κοινό της. «Δεν έχω ιδέα για το τι εννοείτε» ανταπαντά όταν ερωτάται για το πώς μπορεί να επιτευχθεί «κοινωνία» του λόγου του Καφάβη μεταξύ μιας βρετανίδας ηθοποιού και ελληνικού κοινού. «Οπως είναι φυσικό θα διαβάσω στα αγγλικά μετά τον Κώστα Καστανά, ο οποίος θα απαγγείλει στα ελληνικά...».

Την εκδήλωση θα προλογίσουν η διευθύντρια της Βρετανικής Σχολής Αθηνών κυρία Κάθριν Μόργκαν, η διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης δρ Μαρία Γεωργοπούλου και ο πρεσβευτής της Βρετανίας στην Ελλάδα κ. Σάιμον Γκας. Θα παρουσιάσουν ο καθηγητής Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης κ. Πίτερ Μάκριτζ, ο καθηγητής Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο Queen's University Belfast κ. Αντονι Χιρστ και ο μεταφραστής της έκδοσης, ενώ εισαγωγή στην έκθεση «Μνήμη Κ.Π. Καβάφη» που εγκαινιάστηκε στον ίδιο χώρο στις 17 Απριλίου θα κάνουν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης κ. Στέφανος Γερουλάνος και η επίκουρος καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Βάσω Πέννα. Η απαγγελία των ποιημάτων από την κυρία Μπλουμ και τον κ. Καστανά θα κλείσει την εκδήλωση, ενώ θα ηχεί το «κανονάκι» της Σοφίας Λαμπροπούλου.

Η ίδια είναι εξοικειωμένη με τον γραπτό λόγο. Η αυτοβιογραφία της «Εγκαταλείποντας το κουκλόσπιτο» που εκδόθηκε το 1996, με «πικάντικες» λεπτομέρειες γύρω από την προσωπική ζωή της - ειδικά οι διόλου κολακευτικές αναφορές στον τρίτο σύζυγό της αμερικανό πεζογράφο Φίλιπ Ροθ (1990-1995) προκάλεσαν ένταση μεταξύ τους -, αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς για εκείνη. Στο εν λόγω βιβλίο παραπέμπει όταν δέχεται ερωτήσεις για τις καλλιτεχνικές προσωπικότητες που σημάδεψαν την καριέρα της, ενώ έχει φροντίσει να ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να μιλήσει για προσωπικά ζητήματα. Δεν είναι ολίγον τι περίεργο από μια γυναίκα που εξέδωσε την ιδιωτική ζωή της σε βιβλίο; «Γιατί να επαναλάβω ό,τι υπάρχει στο βιβλίο; Πληροφορίες, δηλαδή, που είναι περισσότερο από αρκετές για όσους ενδιαφέρονται να μάθουν για τις ιδιωτικές μου υποθέσεις...».

* Η παρουσίαση του βιβλίου «C.Ρ. Cavafy. The collected poems» θα γίνει την Πέμπτη 8 Μαΐου, στις 20.00, στο Cotsen Hall της Γενναδείου Βιβλιοθήκης (Αναπήρων Πολέμου 3, Κολωνάκι), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Μνήμη Κ.Π. Καβάφη, εβδομήντα πέντε χρόνια από τον θάνατό του».