Γιώτα Φώτου

Γιώτα Φώτου: Συνέντευξη

1 Έχετε γράψει βιβλία για όλες τις ηλικίες, από προσχολικά μέχρι και βιβλία ενηλίκων. Τι αγαπάτε να γράφετε περισσότερο;

Θεωρώ τον εαυτό μου συγγραφέα παιδικών βιβλίων. Περνάω καλά όταν γράφω για παιδιά. Ωστόσο η κάθε διαδρομή έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον. Εξάλλου αυτό που  οδηγεί και καθορίζει την ηλικία στην οποία θα απευθυνθεί το κάθε βιβλίο, είναι το θέμα. Αν έπρεπε να διαλέξω, θα έλεγα ότι αγαπώ περισσότερο να γράφω μυθιστορήματα, βιβλία με έντονη πλοκή, είτε αυτά απευθύνονται σε παιδιά, είτε σε μεγάλους.

2 Πιστεύετε πως το πρόγραμμα της φιλαναγνωσίας λειτουργεί σωστά στα σχολεία;

Από πέρυσι έχει εισαχθεί το πρόγραμμα φιλαναγνωσίας σε ορισμένα σχολεία  που εφαρμόζουν το Ενιαίο  Αναμορφωμένο Πρόγραμμα Σπουδών. Δεν μπορώ να πω ότι αυτά τα δυο χρόνια λειτούργησε με τον ιδανικό τρόπο. Κάπου έγιναν εκπληκτικά πράγματα, κάπου αλλού συναντήσαμε  αδιαφορία. Αλλά δε θα μηδενίσω την προσπάθεια, κάθε άλλο. Χρειάζεται υπομονή, χρόνος, αλλαγή νοοτροπίας – από όλους τους εμπλεκόμενους στην εκπαιδευτική διαδικασία-  και πάνω από όλα ενημέρωση των εκπαιδευτικών, αφού όλα στα σχολεία εξαρτώνται από τον εκπαιδευτικό. Αν αυτός  είναι συνειδητοποιημένος για τα οφέλη που θα έχει το παιδί από τη λογοτεχνία δε χρειάζεται κανένα ειδικό πρόγραμμα. Θα βρει το χρόνο και τα μέσα να εντάξει τη φιλαναγνωσία μέσα στο ωρολόγιο πρόγραμμα.

3 Πόσο σας βόηθησε τόσο η ιδιότητά σας ως σχολικής συμβούλου όσο και αυτή της εκπαιδευτικού στη συγγραφή παιδικών βιβλίων;

Έχω τονίσει επανειλημμένως ότι δεν είχα στόχο από μικρή να γίνω συγγραφέας. Όλα προέκυψαν όταν κατάλαβα πως οι ιστορίες- αυτές που σκάρωνα για να διευκολύνω την πρόσληψη όσων δίδασκα-  θα μπορούσαν να βγουν έξω από την τάξη.  Το γεγονός ότι πέρασα ολόκληρη τη ζωή μου μέσα στα σχολεία – αγαπούσα αυτό που έκανα- με έφερε κοντά στην παιδική ψυχή, στα προβλήματα, τις ανησυχίες τους. Η επαγγελματική μου κατάρτιση μου έδωσε τη δυνατότητα να στηρίζω όλα όσα γράφω σε παιδαγωγικές, ψυχολογικές και κοινωνιολογικές αρχές. Γίνομαι πολύ προσεκτική, ίσως κάποιες φορές σχολαστική. Κάθε φράση στα βιβλία μου έχει θεωρητικό υπόβαθρο. Ίσως γιαυτό νοιώθω να απελευθερώνομαι όταν γράφω για μεγάλους. Μου είναι πιο εύκολο να γράφω για έμπειρους αναγνώστες γιατί απευθύνομαι σε κοινό που μπορεί να δει το λάθος, τους αρνητικούς χαρακτήρες, τα υποκειμενικά πιστεύω. Με αυτό βέβαια δεν εννοώ ότι δε θα συνεχίσω να γράφω για παιδιά. Κάθε άλλο.

4 Πιστεύετε πως ένα κακό εξώφυλλο μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά στην πορεία ενός «καλού» βιβλίου;

Ναι. Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που θα συντελέσουν στην πορεία ενός καλού βιβλίου. Το εξώφυλλο, η ταυτότητα του εκδοτικού οίκου, η θέση του συγγραφέα στην ελληνική λογοτεχνία. Οι γονείς – αυτοί επιλέγουν βιβλία για τα παιδιά- θα επηρεαστούν από το εξώφυλλο, οι κριτικοί περισσότερο θα ασχοληθούν με έναν γνωστό συγγραφέα. Υπάρχει πληθώρα τίτλων κάθε χρόνο με αποτέλεσμα ένα καλό βιβλίο  να δυσκολεύεται να ξεχωρίσει ανάμεσά τους αν δεν έχει όλες τις προϋποθέσεις που λειτουργούν σαν «κράχτες».

5 Τόσο στο βιβλίο σας «Ο αόρατος Πολ» (είναι το κεντρικό θέμα) όσο και στον «Κώδικα 99 » (έμμεσα) θίγετε το θέμα του ρατσισμού. Ήρωες είναι παιδιά από την Αλβανία. Είναι κάτι που σας απασχολεί; Γιατί επιλέγετε παιδιά από την Αλβανία;

Θίγω το θέμα του ρατσισμού γιατί είναι πάντα στην επικαιρότητα. Παρόλα αυτά πιστεύω ότι η πλειοψηφία των ελλήνων δεν είναι ρατσιστές. Έχουν απλά την ανάγκη της κατανόησης και της αποδοχής του διαφορετικού. Προς αυτή την κατεύθυνση δείχνουν τα βιβλία μου. Τώρα το θέμα της εθνικότητας των ηρώων εξαρτάται από το χώρο όπου εκτυλίσσεται η ιστορία. Οι ήρωες των δυο βιβλίων που αναφέρατε κινούνται στη Θεσσαλία, όπου στα σχολεία ένα πολύ μεγάλο ποσοστό μαθητών είναι Αλβανοί, ενταγμένοι πλέον και τώρα πια δεύτερης γενιάς. Ζουν με τα παιδιά της πλειονότητας και γίνεται επιτακτική η ανάγκη συνεργασίας και κατανόησης.

6 Μιλήστε μας για το υπέροχο νέο σας βιβλίο με τίτλο «Κώδικας 99».

Είναι ένα βιβλίο για μεγάλα παιδιά  και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, όπως σχεδόν όλα τα βιβλία μου. Το θεωρώ ευρηματικό, γραμμένο με ιδιαίτερο τρόπο, το πιστεύω πάρα πολύ, με κούρασε πάρα πολύ, αλλά χάρηκα το αποτέλεσμα. Με κούρασε το γεγονός ότι – πέρα από την ιστορία-  έπρεπε να εφεύρω έναν κώδικα, να κωδικοποιήσω μικρά κείμενα – μηνύματα που έφταναν στον ήρωα μέσα mail-  και να δώσω παράλληλα τον τρόπο αποκωδικοποίησης.  Μπορεί να ακούγεται βαρύ αυτό αλλά ήμουν πολύ προσεκτική – γαυτό μιλάω για κούραση-, είναι μέσα στις δυνατότητες ενός μεγάλου παιδιού που ζει στη σημερινή κοινωνία. Συμβολικά είναι όλα. Μιλάει και αυτό το βιβλίο για τη διαφορετικότητα – όχι σε σχέση με την καταγωγή αλλά με τις δυνατότητες του κάθε ατόμου. Πραγματικά πιστεύω ότι ο καθένας άνθρωπος είναι ξεχωριστός με τα χαρίσματά του, τις δυνατότητες και ιδιαιτερότητές του  και χρειαζόμαστε αποκωδικοποίηση συμπεριφορών για να τον κατανοήσουμε πλήρως. Δεν μπορούμε να στηριζόμαστε απλά σ΄αυτό που βλέπουμε ή σε όσα επικρατούν σαν αντιλήψεις γύρω μας. Παράλληλα έχει πολύ έντονη πλοκή και μυστήριο– μπορούμε να το κατατάξουμε στα αστυνομικά που έλκουν παιδιά άνω των 11-  και θίγει παράπλευρα θέματα όπως η ανάγκη ισχυρής αυτοαντίληψης, η οικονομική κρίση, η φιλία, οι σχέσεις των δύο φύλων, ο εκφοβισμός, η ενασχόληση με το διαδίκτυο, οι προσδοκίες των γονέων και οι συμπεριφορές τους, η σημερινή κατάσταση στα σχολεία.

Κλείνοντας θέλω να σας ευχαριστήσω για τη φιλοξενία, να σας συγχαρώ για την εξαιρετική  δουλειά που κάνετε εκεί και να σας ευχηθώ καλή συνέχεια.

Bασίλης Κουτσιαρής

Πηγή: http://kosvoice.gr

Προτείνω να διαβάσετε τα βιβλία της συντοπίτισσας Γιώτας Φώτου, είναι πολύ όμορφα δουλεμένα και απευθύνονται σε μικρά και μεγάλα παιδιά. Έχω τη χαρά να τη γνωρίζω και πιστέψτε με, είναι υπέροχος άνθρωπος, με ευφυΐα, ευαισθησία και μια νεανικότητα που σίγουρα μεταφέρεται στα βιβλία της. Εγώ θα αγοράσω αύριο κιόλας το νέο της βιβλίο.